نقد فیلم پارتنوپه به بررسی عمیق داستانی احساسی و کارگردانی منحصربهفرد آن میپردازد که مخاطب را درگیر دنیای پیچیده شخصیتها میکند.
پارتنوپه به کارگردانی و نویسندگی پائولو سورنتینو، یکی از درامهای تأثیرگذار سال 2024 است که در پسزمینه شهر ناپل ایتالیا، داستانی پیچیده از بلوغ و جستجوی هویت را روایت میکند. این فیلم که در جشنواره فیلم کن برای نخل طلایی رقابت کرد، با بازی درخشان سلسته دالا پورتا، استفانیا ساندرلی، گری اولدمن و جمعی از بازیگران برجسته ایتالیایی و فرانسوی، توجهها را به خود جلب کرده است.
فیلم Parthenope داستان دختری به نام پارتنوپه را روایت میکند که با لبخندی مرموز، خاطرات کودکیاش را مرور میکند؛ دوران عجیبی که در آن برادرش به او علاقهمند بود. او که دانشجوی برجسته رشته انسانشناسی است، میان رؤیای بازیگر شدن، پیوستن به دنیای زیباییشناسی و یا حتی تجربهٔ عشقی غیرمنتظره با اسقف زشت شهر، سرگردان است. این تنش درونی، با ملاقات او با نویسندهای مست و محبوب، جان شیور که او را تحسین میکند، به اوج میرسد.
نقد فیلم پارتنوپه (Parthenope 2024)

سورنتینو با هنرمندی خاص خود، شهر ناپل را نهتنها بهعنوان پسزمینه، بلکه بهمثابه یک شخصیت زنده و اساطیری به تصویر میکشد. او با ترکیب مناظر دلانگیز و نورپردازیهای خیرهکننده، حس نوستالژی و شاعرانگی خاصی به روایت میبخشد.
حال بیایید به تحلیل فیلم Parthenope از نگاه منتقدان بپردازیم و ببینیم که سایتهای نقد و بررسی چه نمراتی را برای این فیلم دادهاند.
نقد و بررسی منتقدان
فیلم پارتنوپه به کارگردانی و نویسندگی پائولو سورنتینو، اثری است که بهطور همزمان تماشاگران را مسحور زیبایی بصریاش میکند و در عین حال، از نظر روایی دچار کاستیهایی است. این فیلم که از سوی منتقدان با نظرات ضدونقیضی مواجه شده، بهرغم بازی درخشان سلسته دالا پورتا، در ایجاد یک داستان منسجم و تأثیرگذار چندان موفق نبوده است.
در وبسایت Rotten Tomatoes، تنها 47 درصد از 38 نقد منتشرشده درباره پارتنوپه مثبت بودهاند و میانگین امتیاز آن 5.5 از 10 است. نظر اجماع منتقدان این سایت در بررسی فیلم Parthenope به اینگونه بود:
پارتنوپه بهطور همزمان چشمنواز و سطحی است. هرچند بازی خیرهکننده سلسته دالا پورتا به فیلم جاذبه میبخشد، اما پائولو سورنتینو در مقام نویسنده و کارگردان نتوانسته بهخوبی از پس روایت آن برآید.
همچنین در متاکریتیک این فیلم با کسب امتیاز 57 از 100 (بر اساس 12 نقد) در دسته «نقدهای مختلط یا متوسط» قرار گرفته است.
پیتر بردشاو از گاردین پارتنوپه را اثری سطحی و خودبزرگبینانه توصیف کرده و سورنتینو را به «خودپارودی محض» متهم میکند. او همچنین فیلم را به یک آگهی طولانیمدت برای عطرهای گرانقیمت تشبیه کرده است.
از سوی دیگر، داویده آبباتهشیانی از Cineuropa، این اثر را «کممایهترین فیلم سورنتینو» میداند که هرچند از نظر فنی بینقص است، اما در روایت دچار ضعف بوده و شخصیت اصلی آن، یعنی پارتنوپه، بیشازحد مبهم و غیرقابلفهم به نظر میرسد. به گفته او:
مخاطب در درک رفتار، تکبر و جسارت این شخصیت و همچنین دیالوگهای پرطمطراق و آموزندهای که در آنها حضور دارد، دچار مشکل میشود.
پارتنوپه اگرچه بهواسطه سبک بصری چشمنواز و بازی قدرتمند دالا پورتا قابلتحسین است، اما بهنظر میرسد در ایجاد یک روایت منسجم و تأثیرگذار ناکام میماند. این فیلم نمونهای از تقابل میان زیبایی بصری و ضعف روایی است که تجربه تماشای آن را به یک چالش برای مخاطبان تبدیل میکند.
تحلیل ساختار و روایی فیلم

پارتنوپه، جدیدترین اثر پائولو سورنتینو، فیلمسازی که برای فیلم زیبایی بزرگ (The Great Beauty) موفق به کسب اسکار شد، اثری است که تماشاگران را در جادوی بصریاش غرق میکند. این فیلم همچون یک شعر بصری، شهر ناپلِ اغواگر و زیبا را بههمراه چهره خیرهکننده شخصیت اصلیاش، پارتنوپه (با بازی درخشان سلسته دالا پورتا)، به تصویر میکشد؛ اما در پس این جلوههای بصری جذاب، ضعفهایی در عمق روایت و پیچیدگی شخصیتها به چشم میخورد.
پیش از نقد فیلم Parthenope بیایید تا این افسانهای که پائولو سورنتینو فیلم را از آن الهام گرفته است را بررسی کنیم. پارتنوپه در اصل نام یکی از سیرنها (موجودات افسانهای در اساطیر یونان) بود. طبق افسانهها، او خود را به دریا انداخت و در ساحل جایی که اکنون شهر ناپل قرار دارد، به ساحل رسید و در آنجا جان سپرد. به همین دلیل، اولین سکونتگاه باستانی در این منطقه به نام پارتنوپه شناخته میشد.
این شهر بعدها گسترش یافت و به نئوپولیس (Neapolis) بهمعنای “شهر جدید” تغییر نام داد که امروزه به نام ناپل آن را میشناسیم؛ بنابراین پارتنوپه هم بهعنوان شخصیتی افسانهای در اساطیر یونان و هم بهعنوان نام اولیه شهر ناپل شناخته میشود.
سورنتینو در پارتنوپه بار دیگر ثابت میکند که استاد خلق تصاویری چشمنواز است. فیلم با فیلمبرداری اغواگرانه و طراحی لباسهای شیک و وسوسهانگیز، به یک تابلوی زنده از زیباییهای بصری تبدیل شده است.
هر نما همچون یک قاب هنری، بیننده را مسحور میکند؛ اما در پس این لایههای زیبایی، روایت فیلم گاهی سردرگم و مبهم بهنظر میرسد. سکانسهای سوررئال که بهناگاه در داستان ظاهر میشوند، پیام فیلم را تیره و نامفهوم میکنند و به جای افزودن به عمق روایت، آن را از انسجام دور میسازند.
پارتنوپه شخصیتی که بهنام یکی از اساطیر یونانی نامگذاری شده، بهطرز خیرهکنندهای زیباست. او در عمارت مجلل خانوادگیاش که در کنار دریا و زیر آفتاب درخشان ناپل قرار دارد، با لباسهایی افسونگر و پرزرقوبرق قدم میزند. زیبایی بینقص او باعث میشود تا همه نگاهها را به خود جلب کند؛ اما این جذابیت ظاهری، بهایی سنگین بههمراه دارد.
اطرافیانش او را تنها بهعنوان یک شیء زیبا میبینند و درک عمیقی از او ندارند. این سطحینگری به شخصیت پارتنوپه، بهطرز ناامیدکنندهای او را تکبعدی و بیروح جلوه میدهد.
پارتنوپه همچون یک آگهی مجلل، با تصاویری پرزرقوبرق و احساساتی وسوسهانگیز، تماشاگر را مجذوب خود میکند؛ اما این جلوههای بصری، بهتنهایی قادر به پُر کردن خلأ روایی آن نیستند. شخصیت اصلی فیلم هرچند از نظر ظاهری خیرهکننده است؛ اما از نظر عمق روانی و پیچیدگی شخصیتی، بسیار سطحی و تکبعدی به تصویر کشیده شده است.
پارتنوپه بهعنوان یک اثر هنری بصری، شاهکاری تحسینبرانگیز است؛ اما در مقام یک روایت داستانی، نمیتواند تماشاگر را بهطور کامل درگیر کند. این فیلم نمونهای از تقابل میان زیبایی بصری و ضعف روایت است که نشان میدهد حتی زیباترین قابها نیز بدون عمق داستانی، به اثری کمرمق تبدیل میشوند.
نقد فیلم پارتنوپه
فیلم سورنتینو با نمایش هزینههای رسیدن به زیبایی، قهرمان داستان را به دنیای پیچیده و پرماجرایی میکشاند که در آن با شخصیتهای رنگارنگ و فراموشنشدنی روبرو میشود. از جمله این افراد میتوان به فلورا مالوا (با بازی ایزابلا فراری)، مربی بازیگری مرموزی که همیشه نقاب به چهره دارد و گرتا کول (لوئیزا رانیری) که شبیه سوفیا لورن است و در مراسمی پر زرقوبرق، ناپل را به چالش میکشد، اشاره کرد.
همچنین جان شیور (گری اولدمن) نویسندهای معروف اما دائمالخمر و یک اسقف گناهکار (پپه لانزتا) و صحنهای را رقم میزند که شاید ترجیح دهید هرگز ندیده باشید، در این روایت حضور دارند.
در این فیلم، حتی عناصر طبیعی مانند آب، هوا، خاک و آتش نیز به نحوی به سمت پارتنوپه کشیده میشوند. آب بهعنوان نمادی پررنگ در داستان حضور دارد، چراکه پارتنوپه در سال ۱۹۵۰ در خلیج ناپل متولد شده و سورنتینو از این عنصر برای بهتصویرکشیدن مفاهیمی مانند تولد و مرگ استفاده کرده است.
شخصیت جذاب دیگری که بهشدت شیفته پارتنوپه است، برادر حساس اما مشکلدار او، ریموندو (دنیله رینزو) است. رابطهای بسیار نزدیک میان آنها وجود دارد که به اختلافات خانوادگی و سرزنشهای متقابل دامن میزند.
سورنتینو با تصاویر نمادین و فلسفیاش، تماشاگر را به دنیای عجیبی میبرد که در آن صحنههای غیرمنتظرهای مثل تشویق دو عاشق جوان برای برقراری رابطه در مقابل چشم همگان یا باز شدن دری که به چیزی کاملاً غیرعادی منتهی میشود، به نمایش گذاشته شدهاند. این تصاویر بهقدری عجیب و ماندگارند که حتی پس از پایان فیلم هم ذهن بیننده را به خود مشغول میکنند.
اگرچه برخی از این صحنهها بهشکلی زیبا و عمیق به نمایش درآمدهاند، اما فیلم در رساندن پیامهایش بهخوبی موفق عمل نمیکند و بیشتر به سطحینگری درباره مزایا و معایب زیبایی و احساسات متناقض کارگردان نسبت به ناپل محدود میشود.
سورنتینو که پیشتر با آثار شخصی همچون دست خدا و سریال پاپ جوان توجهها را به خود جلب کرده بود، در این فیلم نیز به سبک عجیب و غریب فلینی نزدیک میشود، اما تلاشهای او برای ایجاد پیوند معنایی میان این صحنهها چندان موفق نیست و گاهی حتی به مرز مضحکبودن نزدیک میشود.
جمعبندی و امتیازدهی

با تمام این اوصاف، نمیتوان انکار کرد که فیلم تجربهای متفاوت و بیوقفه پرشور را برای بیننده رقم میزند. هرچند این اثر در نهایت بهعنوان یک زیبایی ناقص باقی میماند که بیشتر در زرقوبرق ظاهریاش غرق شده و کمتر به عمق احساسات نفوذ میکند، اما همچنان بهعنوان تجربهای جسورانه و تماشایی ارزش دیدن دارد.
وبسایت فیگار به این فیلم نمره 6 از 10 را میدهد.
نظر شما دربارهی مطلب نقد فیلم پارتنوپه چه بود؟ لطفا نظرات خود را در بخش کامنت با فیگار و دیگر کاربران به اشتراک بگذارید.