سینمای آوانگارد سینمای نوآوری است. سینمایی که بر خلاف قواعد از پیش تعیین شده حرکت می‌کند. در این مقاله سعی داریم بهترین فیلم های آوانگارد تاریخ سینما را به شما معرفی کنیم.
سینمای کلاسیک تعریف خاص خود را دارد. سینمایی که خط داستانی مشخص با فراز و فرودهای داستانی و گره‌های فیلمنامه و نتیجه‌گیری مشخص را در دلِ ذهنِ شما قرار می‌دهد. سینمای آوانگارد اما سعی در برهم زدن این قواعد و عدم پیروی از آن‌ها دارد.
بهترین فیلم های آوانگارد تاریخ سینما
بهترین فیلمهای آوانگارد از نگاه سایت فیگار
- Eraserhead (1977)
- The Color of Pomegranates (1969)
- Dogville (2003)
- Blue Velvet (1963)
- The Lobster (2015)
- La Jetée (1962)
- Mulholland Drive (2001)
- Mirror (1975)
- Enter the Void (2009)
- Lost Highway (1997)
لیستی که در ادامه از بهترین فیلم های آوانگارد تاریخ سینما برای شما آماده کرده‌ایم بدون ترتیب خاصی است.
Eraserhead (1977)
فیلم Eraserhead اولین فیلم از دیوید لینچ در این لیست است که به آن می‌پردازیم.
داستان فیلم Eraserhead درباره “هنری اسپنسر” است. او شخصیت یک کارگر را به تصویر می‌کشد که سعی دارد از دست سروصدای محیط صنعتی کارش، دوست دختر بسیار خشمگین‌اش و صدای گریه و جیغ نوزاد بسیار عجیب و غریبش جان سالم به در ببرد.
تحلیل فیلم کله پاک‌کن
فیلم کله پاک‌کن فیلم بسیار عجیبی است. اولین فیلم بلند دیوید لینچ فیلمی است با ریتمی کند اما نفس‌گیر. کله پاک‌کن تجربه یک کابوس سورئال است. “هنری” آدم منفعلی است که بدون هدف مشخصی در زندگی همیشه تقدیر را می‌پذیرد. او هیچ تلاشی برای تغییر وضعیت خود انجام نمی‌دهد.
فیلم کله پاک‌کن اثری آزاردهنده و در عین حال خنده‌دار در قالب سورئالیستی است. فیلمی که بر خلاف جریان سینمایی شنا می‌کند و شاید حتی انتخاب ژانر برای آن کار مشکلی باشد. فیلم کله پاک‌کن صحنه‌پردازی عجیبی دارد، سیاه سفید و کم دیالوگ است و در سکوت و به آرام‌ترین شکل داستان خود را پیش می‌برد.
تماشای اولین اثر بلند دیوید لینچ قطعا خالی از لطف نیست.
The Color Of Pomegranates (1969)
فیلم The Color Of Pomegranates فیلمی به کارگردانی “سرگئی پاراجانف” است.
فیلم داستان زندگی سایات نوا است. سایات نوا به سلطان آواز نیز شهرت داشت و از شعرا و موزیسین‌های ارمنی در قرن هجدهم بود. در این فیلم، ما تبدیل شدن او به شاعری بزرگ عاشق شدن او و مرگش را صومعه می‌بینیم.
تحلیل فیلم رنگ انار
رنگ انار فیلمی عجیب و غریب و شاعرانه‌ای است. فیلمی که تصویری سورئال از زندگی سایات نوا را به تصویر می‌کشد. زندگی سایات نوا در این فیلم بیشتر از طریق شعر ترسیم شده است. خبری از روایتی متعارف از زندگی یک انسان که نمونه‌های زیادی از آن دیده‌ایم در این فیلم نیست.
فیلم میزانسن‌های عجیب و غیرمتعارفی دارد. این میزانسن‌ها فقط در ذهن شاعر قصه ما یعنی سایات نوا قرار داشته اند.
در این فیلم سعی شده است تا بیش از اینکه شعرها شنیده شوند به تصویر کشیده شوند و در این زمینه موفق بوده است.
Dogville (2003)
فیلم Dogville ساخته لارس “فون تریه” از فیلمهای قرن 21 در این لیست است. این فیلم قطعا از بهترین فیلم های آوانگارد قرن 21 است.
داگویل شهری کوهستانی و بسیار کم جمعیت در آمریکا است. در این شهر مردمانی ساده و عادی زندگی می‌کنند. یک شب شخصی به نام گریس که در حال فرار از گروه گانگستری است به شهر و مردم داگویل پناه می‌آورد. ساکنان داگویل به او دو هفته فرصت می‌دهند تا بتواند همدردی آن‌ها را جلب کند و اگر موفق شود می‌تواند آنجا بماند.
تحلیل فیلم داگویل
“لارس فون تریه” در فیلم داگویل سعی می‌کند تا مخاطب را در نقش یک دانای کل و قاضی قرار دهد. در این فیلم او تفکر حرف اول را می‌زند و سعی می‌کند جلوی احساسی شدن آن را بگیرد.
فیلم آزاد و رها از هر گونه بند و بار است و نگاه خاص، منحصر به فرد و ویژه فون تریه به انسان را تصویر می‌کند. فیلم در دقایقی بسیار تلخ می‌شود و از آنجا که مخاطب در این فیلم به عنوان قاضی قرار داده شده است تلخی این موضوع دوچندان می‌شود.
فیلم داگویل فیلمی است خوش ساخت و حساب شده با هدف و دیدگاهی مشخص که تماشای آن قطعا توصیه می‌شود.
Blue Velvet (1963)
فیلم Blue velvet اثری جنایی معمایی و دیدنی است (بهترین فیلم های جنایی و معمایی 2022) که به راحتی در لیست بهترین فیلم های آوانگارد جهان قرار می‌گیرد. این فیلم دومین اثر لینچ در این لیست است. Blue velvet از بهترین فیلم های دیوید لینچ به شمار می‌رود.
داستان فیلم Blue velvet قصه “جفری بومانت” یک دانشجوی کالج است که پس از سکته پدر به خانه برمی‌گردد. او گوش بریده شده یک انسان را در محل زندگی‌شان پیدا می‌کند. این موضوع باعث ارتباط مرد جوانی که بچه‌اش توسط عده‌ای روانی دزدیده شده با “جفری” می‌شود.
تحلیل فیلم مخمل آبی
با گذشت سالیان زیاد از پخش فیلم مخمل آبی دیوید لینچ هنوز هم برخی زوایای پنهان آن مورد بحث مخاطبین است.
فیلم با سبکی سورئالیستی طبق چیزی که از لینچ انتظار داریم داستان خود را تعریف می‌کند. فیلمی پر از نماد و سمبلیک که به نقد جامعه و انسان مدرن می‌پردازد.
در این فیلم خیلی به پرداخت شخصیت‌ها توجه نشده و لینچ بیشتر سعی کرده افرادی تیپیکال خلق کند و فیلمش شخصیت محور نباشد.
خلق فضای مرموز و رازآلود و تعلیق‌ها در فیلم جنایی معمایی لینچ از سبک‌های کلاسیک شناخته‌شده پیروی نمی‌کند و لینچ بیشتر سعی کرده است تا این عوامل را ذهنی کند و آن‌ها را در ذهن مخاطب شکل دهد.
مخمل آبی فیلمی روان و جذاب با ساختار سورئالیستی است که تماشای آن لذت‌بخش است.
The Lobster (2015)
The Lobster فیلمی درام عاشقانه (بهترین فیلم های عاشقانه 2022) ساخته “یورگوس لانتی‌موس” و به سبک خاص او است. این فیلم هم در لیست بهترین فیلم های آوانگارد قرن 21 قرار می‌گیرد.
این فیلم جدیدترین فیلم این لیست به حساب می‌آید. The Lobster جایزه ویژه هیئت داوران جشنواره کن را در سال 2015 دریافت کرد.
این فیلم درباره اثرات وحشتناک تنهایی و ترس از تنهایی است. بزرگسالان تنها به هتلی میروند و 45 روز فرصت دارند تا زوج خود را پیدا کنند. در صورت شکست، آن‌ها تبدیل به حیوانی که در ورود به هتل انتخاب کرده‌اند خواهند شد.
تحلیل فیلم خرچنگ
فیلم خرچنگ نگاه همراه با تخیل “یورگوس لانتی‌موس” به انسان و بشر است. فیلم خرچنگ شما را به فکر می‌برد و با نگاهی نو از زوایایی جدید شما را مجبور می‌کند به مرور یا نو کردن دانسته‌ها و باورهایتان بپردازید.
فیلم خرچنگ فیلمنامه‌ای غیر آشنا برای مخاطب دارد. در عین حال این فیلمنامه کاملا منسجم و در راستای هدف فیلم، شخصیت‌ها و خالق اثر پیش می‌رود. خرچنگ علاوه بر فیلمنامه منسجم و کارگردانی و نگاه جدید لانتی‌موس بازی‌های خوبی هم دارد که آن را بیش از پیش تماشایی می‌کند.
La Jetée (1962)
فیلم La Jetée فیلمی علمی-تخیلی (بهترین فیلم های علمی تخیلی 2022) و عاشقانه کوتاه 28 دقیقه‌ای و سیاه و سفید است. با وجود اینکه این اثر فیلمی کوتاه است اما در لیست بهترین فیلم های آوانگارد جهان قرار می‌گیرد.
فیلم علمی-تخیلی La Jetée داستان آینده و گذشته و سفر در زمان را شرح می‌دهد. داستان برده‌ای که از گذشته به آینده و برعکس فرستاده می‌شود تا راه حلی برای سرنوشت جنگ جهانی سوم که جنگی هسته‌ای است پیدا کند.
تحلیل فیلم اسکله
فیلم اسکله با تکنیک متحرک‌سازی تصاویر ساخته شده است. در این روش مجموعه‌ای از تصاویر و عکس‌ها کنار یکدیگر قرار می‌گیرند. بجای آنکه عوامل جلوی دوربین حرکت کنند این دوربین است که با حرکت و زوم تصویر متحرک می‌سازد.
فیلم اسکله از درخشان‌ترین فیلم‌ها در این سبک است.
Mulholland Drive (2001)
فیلم Mulholland Drive یا جاده مالهاند از معروف‌ترین و بهترین فیلم های دیوید لینچ است.
همچنین می‌توان این فیلم را از بهترین فیلم های سورئال تاریخ دانست. این فیلم اثر درخشانی در ژانر معمایی و هیجان‌انگیز است.
زنی با موهای مشکی “لورا هرینگ” از تصادفی با ماشین در جاده نجات می‌یابد و دچار فراموشی می‌شود. او در خانه‌ای در لس‌آنجلس پنهان می‌شود. “نائومی واتس” بازیگری است که برای شهرت به خانه عمه خود در لس‌آنجلس می‌آید و در خانه به “لورا” برمی‌خورد. او سعی دارد به “لورا” کمک کند تا هویت واقعی خود را پیدا کند اما هیچ چیز آنگونه که به نظر می‌رسد نیست.
تحلیل فیلم جاده مالهالند
فیلم جاده مالهالند فیلمی مرموز و پیچیده و نمادین است که ممکن است مجبور شوید دو بار آن را تماشا کنید.
داستان جاده مالهاند از دو بخش و پوسته درونی و بیرونی تشکیل شده است که در یکدیگر پیچ خورده‌‌اند و به طور همزمان و موازی روایت می‌شوند. داستان پیچیده‌ای که با فیلمنامه‌ای چفت و بست‌دار همراه شده که از پس داستان عجیب خود برمی‌آید.
رنگ‌ها در فیلم جاده مالهالند نقش اساسی و مهمی دارند که بیانگر وضعیت و شرایط می‌باشند. لینچ سعی می‌کند با رنگ‌ها قصه بگوید. بنابراین پیشنهاد میکنم زمان تماشای این فیلم توجه خاصی به رنگ‌ها داشته باشید.
لینچ در فیلم سورئال (بهترین فیلم های سورئال (surreal) ؛ به همراه مهم ترین های سال 2021) خود بارها و بارها مخاطب را فریب می‌دهد. زمان تماشای جاده مالهالند هر چه می‌بینید را باور نکنید.
Mirror (1975)
فیلم Mirror اثری درام به کارگردانی آندری “تارکوفسکی” فیلمساز بزرگ و سرشناس روس است. فیلمسازی که آثار درخشان زیادی را در کارنامه دارد.
داستان فیلم درباره زندگی “الکسی” است. “الکسی” که راوی فیلم است و ما او را در فیلم نمی‌بینیم و فقط صدای او را می‌شنویم، خاطراتش را از سه نسل خانواده‌اش بازگو می‌کند.
تحلیل فیلم آینه
فیلم آینه فیلمی شاعرانه است. دقیقا همان چیزی که از تارکوفسکی انتظار داریم. کارگردانی که به خوبی بلد است فیلم شاعرانه بسازد و شاید بتوان گفت آینه شاعرانه‌ترین اثر او است.
در این فیلم شعر نقشی مهم دارد و بخشی از ساختار فیلم است. در فیلم 5 مرتبه از شعر و اشعار استفاده شده است که همگی در جای درست و به موقع استفاده می‌شوند که بسیار تکان دهنده هستند.
آینه می‌تواند زندگی هر شخصی باشد. فیلمی بیانگر عواطف انسان، ارتباط او با دیگران، تاثیر افراد بر یکدیگر، تاریخ زندگی انسان، افرادی که دوستشان دارد، دیدگاهش به زندگی و اطرافش و در کل زیست او.
تماشای آینه می‌تواند شما را به اعماق وجودتان ببرد.
Enter the Void (2009)
فیلم Enter the Void از دیگر آثار قرن 21 در این لیست است. فیلمی درام و فانتزی محصول 2009. (بهترین فیلم های فانتزی 2022)
فیلم Enter the Void قصه یک دلال مواد مخدر است که پس از خواندن کتاب “مرگ تبتی” به مرگ و تناسخ علاقه‌مند می‌شود. او در یک درگیری با پلیس گلوله می‌خورد و با این مرگ ناگهانی روح او در شهر به پرواز در می‌آید و سرنوشت دوستان و دشمنان خود را نظاره می‌کند.
تحلیل فیلم به خلأ وارد شو
فیلم از نگاه یک معتاد و فروشنده مواد مخدر که باید خرج خود و خواهرش را بدهد روایت می‌شود. فیلمی که نتیجه هوش و نبوغ “گاسپار نوئه” است.
حرکات دوربین و کارگردانی او مثل همیشه عجیب و غیرمتعارف هستند اما او موفق است حرفی را که می‌خواهد به خوبی از همین رفتار غیرمتعارف منتقل کند.
فیلم Enter the Void فیلم جالبی است که با قصه خود و نوع کارگردانی خاص “گاسپار نوئه” مخاطب را با خود همراه می‌کند و شما را خیره به تصویر نگه می‌دارد.
Lost Highway (1997)
فیلم آخر این لیست فیلم Lost Highway است. فیلمی دیگر از دیوید لینچ که آن را از بهترین فیلم های سورئال تاریخ می‌دانند.
یک نوازنده به نام “فرد مادیسون” در آیفون خانه‌اش می‌شنود که دیک لونت مرده است. این پیام در ابتدا برای او معنایی ندارد اما پس از دریافت بسته‌ای حاوی یک کاست ویدئو در جلوی خانه‌اش که نمای بیرونی خانه خودش را نشان می‌دهد، همه چیز تغییر می‌کند.
تحلیل فیلم بزرگراه گمشده
فیلم بزرگراه گمشده اثری است که بیشتر بر پایه صحنه‌پردازی و میزانسن بنا شده است و سعی دارد اینگونه قصه بگوید.
بزرگراه گمشده جدال بین رویا و حقیقت است. چه کسی بهتر از لینچ می‌تواند به این چنین موضوعات بپردازد؟
لینچ در این فیلم به شکل استادانه‌ای کارگردانی می‌کند. میزانسن و دکوپاژهای خوب و حرکات دوربین در راستای هدف فیلم در کنار فیلمنامه خوب از نقاط قوت بزرگراه گمشده است.
فیلمی که نقطه غطفی در کارنامه دیوید لینچ به حساب می‌آید.
بیشتر بخوانید:
- بهترین فیلم‌ها و سریال‌های 2022
- بهترین فیلم‌ها و سریال‌های 2021
- بهترین فیلم های علمی تخیلی 2022
- بهترین فیلم های فانتزی 2022
- بهترین فیلم های سورئال (surreal) 2021
- بهترین فیلم های فلسفی 2021
از همراهی شما تا انتهای نوشتار بهترین فیلم های آوانگارد تاریخ سینما سپاس‌گزار هستیم. حتما ما را با نظرات خود در رابطه با این نوشتار، آگاه کنید. شما می‌توانید به عنوان نویسنده مهمان در سایت فیگار عضو شوید و علاوه بر اشتراک نظرات خود در رابطه با مقاله‌ها، نقد فیلم ، نقد سریال ، اخبار سینما و مطالب خودتان را نیز انتشار دهید. برای مطالعه فراخوان مرتبط با آن بر روی لینک نویسنده مهمان کلیک نمایید. در ضمن شما همراهان عزیز می‌توانید به اینستاگرام فیگار جهتِ شناختِ مهمترین فیلم های ژانرهای مختلف و خلاصه نقد و بررسی‌های فیلمهای روز دنیا مراجعه کنید.