پست در ایران سابقه‌ای دیرینه دارد. ایرانیان اولین کسانی بودند که چاپارخانه‌ها را به عنوان یکی از تشکیلات اداری حکومتشان راه‌اندازی کردند. آن‌ها همچنین قوانینی برای آسیب دیدن و مفقود شدن بسته‌ها و کالاهای پستی تدوین نمودند.
امروزه شرکت پست، خدمات بسیار متنوعی همچون پست ویژه، پست سفارشی، پست پیشتاز، پست امانت، صندوق پستی الکترونیک ملی، صدور گواهی کدپستی ده رقمی، پاسخ به استعلامات کد پستی، ارائه خدمات پست تجارت الکترونیک، پست مستقیم، ارائه خدمات اسناد و مدارک گمشده، ارائه تمبر یادبود، تمبر اختصاصی، پست جواب-قبول، پست عادی، پست صوتی، پست دو قبضه، پست تبلیغ، کرایه در مقصد، کارت پستال، پست بار، الوپیک و پستخانه را ارائه می‌دهد.
یکی از مشکلات مهم در حوزه خدمات پستی، نرسیدن بسته پستی است که می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد. قانون شرایطی را تعیین کرده که مشتریان می‌توانند بابت نرسیدن بسته پستی از پست شکایت کنند.
در ادامه دلایل نرسیدن بسته پستی و شیوه‌های شکایت از پست ذکر خواهد شد. با ما همراه باشید.
دلایل نرسیدن بسته پستی
امروزه خدمات پستی دیگر کمتر شامل ارسال نامه می‌شود و معمولا کالاها و بسته‌های باارزش را از این طریق ارسال می‌نمایند. گاهی مشکلاتی به وجود می‌آید که سبب می‌شود بسته پستی به مقصد نرسد.
این مشکلات می‌تواند موارد زیر باشد:
1. گم‌شدن بسته پستی
یکی از شایع‌ترین دلایل نرسیدن بسته پستی، گم‌شدن آن در اداره پست یا در مسیر رسیدن به اداره است. بر اساس قانون، پست موظف است که غرامت بسته مفقود شده را بپردازد.
اگر بسته پستی دارای ارزش مالی بالاتر از ارزش واقعی آن باشد، معمولا بیمه مبلغی که با آن تناسب دارد را تعیین می‌کند که پست باید آن را بپردازد.
2. کوتاهی ماموران و مسئولان اداره پست
هرچند که امانت‌داری و مسئولیت‌پذیری دو رکن مهم اداره پست به شمار می‌روند. اما گاهی به دلیل کوتاهی ماموران بسته‌ها به مقصد نمی‌رسند.
در ماده 17 قانون تشکیل پست جمهوری اسلامی ایران ذکر شده که اگر هر کدام از کارکنان شرکت پست یا کسانی که با آن‌ها همکاری می‌کنند، تمام یا بعضی از محموله سپرده شده به او یا اداره پست را به نفع خود یا دیگری تصاحب کند، عمل او در حکم اختلاس بوده و مرتکب علاوه بر مسئولیت مدنی در مقابل صاحب محموله، به کیفر اختلاس محکوم خواهد شد.
همچنین در تبصره 2 این ماده آمده است «فقدان یا آسیب‌دیدگی محتویات محمولات پستی اگر به تشخیص دادگاه کیفری یا هیأت رسیدگی به تخلفات اداری، ناشی از سهل‌انگاری و قصور کارکنان یا دستور اشتباه و خلاف مقررات مدیران واحدهای اجرایی پستی باشد، کارمند یا مدیر مقصر فقط به کسر حقوق و مزایا تا یک‌سوم از یک تا سه ماه به علاوه، تأدیه خسارات وارده به صاحب محموله محکوم خواهد شد.»
3. عدم درج آدرس صحیح گیرنده
گاهی درج اطلاعات اشتباه آدرس گیرنده می‌تواند منجر به نرسیدن بسته پستی شود. اگر نرسیدن بسته به این دلیل باشد، مسئولیتی بر عهده اداره پست نیست. بنابراین قبل از ارسال مرسوله از صحیح بودن اطلاعات گیرنده مطمئن شوید.
چه زمانی باید از پست شکایت کرد؟
شرکت پست ایران، خدمات رهگیری کالا را به صورت آنلاین ارائه می‌کند. برای این کار کافی است تا کد رهگیری 24 رقمی را که هنگام ارسال مرسوله تحویل گرفته‌اید را در سایت وارد کنید. بدین صورت می‌توانید بفهمید که مرسوله شما کجاست.
البته می‌توانید از طریق شماره 2000441 یا کد *110# هم بسته خود را رهگیری نمایید.
همانطور که گفته شد، پست انواع مختلفی دارد که زمان رسیدن مرسوله به مقصد در آن‌ها فرق می‌کند. معمولا سرویس پست ویژه کمتر از 24 ساعت، پست پیشتاز 1 الی 3 روز کاری و سرویس سفارشی بین 3 تا 7 روز کاری طول می‌کشد که مقصد برسد.
البته این زمان‌بندی تقریبی است و ممکن دیرتر یا زودتر هم طول بکشد. به هر حال در صورت نرسیدن بسته تا 72 ساعت بعد از زمان تحویل، می‌توانید شکایت خود از اداره پست را ثبت نمایید.
روش‌های شکایت از اداره پست
راه‌های مختلفی وجود دارد که می‌توان بابت نرسیدن بسته از پست شکایت کرد. این روش‌ها به شرح زیر است:
1. شکایت به سازمان بازرسی کشور
وظیفه سازمان بازرسی کشور نظارت بر اداره‌های دولتی و رسیدگی به شکایات است. برای شکایت از اداره پست می‌توان به این سازمان مراجعه کرد. برای این کار باید به سایت سازمان مراجعه کرده و شرح کاملی از شکایت را همراه با مدارک و مستندات لازم ثبت کنید.
اگر سازمان شکایت را در حیطه صلاحیت خود بداند به آن رسیدگی می‌کند. در غیر این‌صورت ممکن است آن را بایگانی کرده یا فرد را مراجع صالح هدایت نماید.
2. شکایت به دیوان عدالت اداری
امکان شکایت از نرسیدن بسته پستی به دیوان عدالت اداری نیز وجود دارد. این کار معمولا زمانی انجام می‌شود که بسته پستی دارای ارزش مالی بالایی است.
برای این کار باید فرد به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه نموده و دادخواست خود را ثبت نماید. سپس پرونده به دادگاه صالح ارسال می‌شود.
در آنجا مدیر دفتر شعبه بعد از بررسی دادخواست، آن را به ریاست شعبه تحویل خواهد داد. سپس دادگاه دادخواست را همراه مدارک به اداره پست مربوطه ارجاع می‌دهد. اداره پست یک ماه زمان دارد تا پاسخ دهد. اگر در مهلت مقرر این کار را انجام ندهد، دادگاه به پرونده رسیدگی می‌کند.
3. شکایت به اداره پست
اداره پست خود شرایطی را مهیا کرده تا افراد بتوانند شکایت‌شان را مطرح کنند:
- الف) سامانه 195
سامانه 195 توسط سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی راه‌اندازی شده است. افراد می‌توانند در صورت نرسیدن بسته پستی، از طریق این سامانه شکایت خود را به صورت گویا ثبت کنند. در انتها یک کد پیگیری به فرد داده می‌شود که می‌تواند از طریق آن شکایت خود را پیگیری کند.
- ب) شماره تماس 84470000
این شماره تلفن متعلق به شرکت پست است که شکایت کاربران پستی را شنیده و ثبت می‌کنند.
- ج) سامانه ثبت شکایت از پست
شرکت پست اقدام به راه‌اندازی سامانه الکترونیکی eop.post.ir کرده که امکان شکایت از نرسیدن بسته پستی به صورت آنلاین را فراهم نموده است.
برای استفاده از این روش ابتدا به سایت مراجعه کنید. در صفحه اول پنج گزینه نشان داده می‌شود که یکی از آن‌ها ثبت شکایت است. با کلیک بر روی آن وارد صفحه‌ای خواهید شد که سه گزینه ثبت شکایت مشتریان، ثبت شکایت همکاران و ثبت شکایت پیمانکاران را نشان می‌دهد. باید بر روی ثبت شکایت مشتریان کلیک نمایید.
در انتهای صفحه عبارت بیشتر از 72 ساعت از ارسال مرسوله من می‌گذرد و مایل به ثبت شکایت می‌باشم، یا شکایت دیگری دارم» وجود دارد که باید تیک مربع کنار آن را بزنید که بتوانید شکایت خود را ثبت نمایید.
در مرحله بعد باید ضمن وارد کردن اطلاعات هویتی، شکایت خود را بنویسید. سامانه در انتها کدرهگیری به شما می‌دهد که می‌توانید با آن پرونده را پیگیری نمایید.
بعد از ثبت شکایت در یکی از روش‌های اداره پست، کارمندان موظفند ظرف مدت 8 الی 24 ساعت با شاکی تماس گرفته و جزئیات را از وی بپرسند. سپس در اسرع وقت به آن رسیدگی می‌نمایند. اگر بسته به دلیل تاخیر نرسیده باشد، باید در اولین فرصت آن را ارسال نمایند.
چنانچه بسته مفقود شده باشد، اداره پست موظف به پرداخت غرامت است. اگر بسته بیمه شده باشد، اداره بیمه بر اساس فاکتور یا تشخیص کارشناسان، خسارت وارده را می‌پردازد.
/
پایان رپورتاژ