در سال‌های اخیر موضوع حلال یا حرام بودن بیت کوین برای مسلمانان و بانک‌های اسلامی به یک موضوع قابل بحث تبدیل شده بود.
با توجه به محبوب شدن Bitcoin، این سؤال برای اکثر مسلمانان مطرح شد که آیا سرمایه‌گذاری در Bitcoin حلال است؟ درواقع آن‌ها نگران این موضوع بودند که اگر قیمت امروز بیت کوین به‌طور چشم‌گیری رشد کند، سرمایه‌گذاری آن‌ها مشکل شرعی نخواهد داشت؟ با به‌وجود آمدن این نگرانی در خصوص ارز‌های دیجیتال و این‌که حدود یک‌چهارم جمعیت دنیا را مسلمانان تشکیل می‌دهد، این موضوع مورد بررسی قرار گرفت. ما در این مطالب اطلاعات جامعی در خصوص حلال یا حرام بودن Bitcoin به شما ارائه می‌دهیم.
بررسی حکم شرعی ارز دیجیتال
حکم شرعی ارز‌های دیجیتال همچون Bitcoin را براساس اصول چهارگانهٔ معاملات تعیین می‌کنند. براساس بررسی‌های صورت‌گرفته، یکی از اشکالاتی که درمورد ارز‌های دیجیتال وجود دارد، موضوع قمار در استخراج مربوط است. این اشکال معمولاً از طرف پیروان اهل سنت مطرح می‌شود. دلیل این اشکال این است که استخراج‌کنندگان در لحظه نمی‌توانند بفهمند که در ازای منابع مصرفی می‌توانند جایزهٔ تعیین‌شده را دریافت کنند یاخیر.
در اسلام قاعده‌ای وجود دارد تحت عنوان قاعدهٔ بدون ضرر و بدون ضرار که این قاعده این موضوع را بیان می‌کند که طرف یا طرفین در هیچ یک از معاملات نباید از طرف معامله ضرر کنند. البته باید گفت که این امر دارای قابلیت تعمیم به سطح اقتصاد و سطح حکومتی را دارد، بنابراین در خصوص قیمت ارز دیجیتال باید عنوان کرد که این قیمت در سطح جهانی توسط عرضه و تقاضا تعیین شده و کنترل می‌شود. این یعنی در سطح فردی هیچ ضرری متوجهٔ فرد نخواهد بود، زیرا افراد از این قیمت آگاهی دارند.
به‌طورکلی نمی‌توان ضرر‌های عمومی وجود ارز دیجیتال را برای جامعه اثبات کرد. اما باید گفت که از نظر اسلاک ارز‌هایی قابل قبول هستند که دارای ویژگی‌های خاصی باشند. این در حالی است که برخی از ارز‌های امروزی در جهان هیچ یک از این ویژگی‌ها را ندارند.
کاربرد‌های حلال بیت کوین
در مطالب فوق اشاره کردیم مسلمانان یک دغدغهٔ مهم دارند و آن هم این است که اگر با سرمایه‌گذاری در بیت کوین، قیمت امروز بیت کوین بالا برود و آن‌ها سود کنند، این سود حلال خواهد بود یاخیر؟ در این بخش ما می‌خواهیم کاربرد‌های حلال Bitcoin را بررسی کنیم تا پاسخ این سؤال را پیدا کنیم. در قوانین اسلامی معیار‌های زیادی وجود دارد که با کمک آن‌ها می‌توانید از یک سرمایه‌گذاری حلال مطمئن شوید.
برای مثال همهٔ ما می‌دانیم درآمدی که از روش‌هایی نظیر اخاذی، سودجویی، رشوه و غیره کسب شود، حرام است. حال اگر بخواهیم به موضوع چالش برانگیز Bitcoin بپردازیم باید بگوییم که در حال حاضر در مورد سرمایه‌گذاری در Bitcoin هیچ حکم رسمی اعلام نشده و وجود ندارد. با این حال برخی از دانشمندان چگونگی استفاده از Bitcoin از نظر شرع را تفسیر کرده‌اند.
کامل‌ترین تفسیر را فردی به نام محمد ابوبکر مطرح کرده که او در سال ۲۰۱۹ گفته‌های خود را به روز کرد. او عقیده دارد با توجه به این که ارز‌های فیات، طلا و دیگر ابزار‌های مالی از نظر شرع و اسلام کاملاً مجاز هستند، بنابراین می‌توان نتیجه گفت که سرمایه‌گذاری در Bitcoin نیز مجاز است و تفاوتی نمی‌کند که قیمت امروز بیت کوین چقدر باشد.
همچنین وی معتقد است که اگر بیت برای اهداف حرام نیز مورد استفاده قرار بگیرد، موجب حرام شدن Bitcoin و سرمایه‌گذاری در آن نمی‌شود. فرد دیگری به نام فراز آدم در انگلستان در خصوص Bitcoin اشاره کرده که Bitcoin منصافه و عادلانه بوده و به هیچ عنوان انحصاری نیست. بنابراین هیچ دلیلی برای ممنوع اعلام کردن آن وجود ندارد.
کاربرد‌های حرام بیت کوین
با این‌که گفته می‌شود قیمت امروز بیت کوین و قیمت ارز دیجیتال و نوسانات آن هیچ یک باعث حرام شدن بیت کوین و سایر ارز‌ها نمی‌شود، اما در چندین مورد استفاده از Bitcoin حرام محسوب می‌شود؛ اولین مورد قمار است. با توجه به این‌که قمار به‌طورکلی حرام اعلام شده‌است، بنابراین قمار با Bitcoin نیز قطعاً حرام خواهد بود. برخی از تریدر‌ها برای سودآوری از حدس و گمان استفاده می‌کنند که این موضوع نیز می‌تواند نوعی قمار به‌شمار رود.
در شرایط دیگر که Bitcoin حرام خواهد بود، موضوع مارجین تریدینگ و وام‌دهی است. از آنجایی که گرفتن سود از فرد در ازای وام‌دهی حرام اعلام شده‌است، بنابراین استفاده از Bitcoin بدین صورت نیز می‌تواند حرام محسوب شود. شیخ هیثم‌الحداد درمورد حرام شدن ارز‌های دیجیتال عنوان کرده که با توجه به این کوین هیچ پشتیبانی نداشته و برای ارزش خود به هیچ مرجعی وصل نیست، نمی‌توان آن را یک ارز دیجیتال حلال به‌شمار آورد. باوجوداین او عقیده دارد که ارز‌هایی که پشتوانه طلا دارند با توجه به خصوصیات طلا حلال محسوب می‌شوند.
نظر مراجع تقلید ایران درمورد حلال بودن ارز دیجیتال
با توجه با این‌که خریدوفروش ارز دیجیتال و مخصوصاً بیت کوین بسیار مورد توجه است، مراجع تقلید مختلف این موضوع را بررسی کرده‌اند و هر یک از آن ها نظر خود را ارائه داده‌اند که ما برخی از آن‌ها را بررسی می‌کنیم.
آقای خامنه‌ای در پاسخ به سؤال حکم معاملات Bitcoin چیست؟ پاسخ داده‌اند که تولید و خریدوفروش آن باید براساس قوانین و مقررات جمهوری اسلامی باشد. این در حالی است که آیت‌الله مکارم شیرازی در پاسخ به این‌که خریدوفروش Bitcoin چه حکمی دارد بیان کرده‌اند: از آنجا که Bitcoin دارای ابهاماتی مانند این‌که فاقد مرجع مشخصی است و اعتبار آن از طرف دولت‌ها پذیرفته نشده‌است و منشأ سوءاستفاده‌های مختلفی است، معاملهٔ آن جایز نخواهد بود.
آیت الله نوری همدانی نیز اعتقاد دارند که ورود به این معاملات دارای اشکال است.
جمع‌بندی
بیت کوین یکی از ارز‌های دیجیتال محبوب بوده که این روز‌ها بسیار مورد معامله قرار می‌گیرد. باوجوداین مسلمانان زیادی هستند که درمورد معامله و خرید Bitcoin دچار ابهام می‌شوند. ما در این مطالب سعی کردیم از نظر افراد مختلف، معاملات و خریدوفروش Bitcoin را مورد بررسی قرار دهیم.
منبع : bitmino.com
پایان رپورتاژ آگهی