جهانهای موازی مبحثی جذاب در علم و فلسفه به شمار میرود که به هنر هم سرایت کرده است. در تاریخ سینما فیلمهای زیادی با این مضمون ساخته شده. در بهترین فیلم های جهان های موازی تاریخ به گربه شرودینگرِ درون این آثار خواهیم پرداخت.
ژانری در سینما به نام جهانهای موازی وجود ندارد و این مبحث زیر مجموعه علمی تخیلی محسوب میشود. در سال 1935 اروین شرودینگر فیزیکدان اتریشی آزمایش جذابی را طراحی کرد. این آزمایش که گاهی به صورت پارادوکس تعریف میشود، ماحصل مکالمهای جامع میان شرودینگر و آلبرت اینشتین بود.
بهترین فیلم های جهان های موازی تاریخ
مستر نوبادی تا استرنج و اسپایدرمن
فهرست مطالبی که در نوشتار بهترین فیلم های جهان های موازی تاریخ خواهید خواند به شرح زیر است:
- Mr. Nobody 2009
- butterfly effect 2004
- Doctor Strange 2016
- Donnie Darko 2001
- Spider-Man: No Way Home 2021
- این لیست به روز میشود…
این پارادوکس (آزمایش شرودینگر) نشان میدهد که اگر قوانین مکانیک کوانتومی بر اشیای عادی و روزمره اعمال شود، چه اتفاقی میافتد. در ادامه نوشتار بهترین فیلم های جهان های موازی تاریخ به صورت بیسیک به بیرون آمدنِ مبحث جهانهای موازی از دل این آزمایش و بازتابش در سینما و بهترینهایش خواهیم پرداخت.
View this post on Instagram
Mr. Nobody 2009
آقای نوبادی فیلمی در ژانر درام و علمی–تخیلی به نویسندگی و کارگردانی ژاکو وان دورمال و تهیهکنندگی فیلیپ گودو است که در سال ۲۰۰۹ منتشر شد. فیلم داستان زندگی مرد ۱۱۸ سالهای به نام “نیمو نوبادی” را روایت میکند که آخرین انسان فانی روی کره زمین پس از رسیدن انسان به جاودانگی است.
جرد لتو (یکی از آرتیستهای جذاب سینما و مورد علاقه اینجانب) نیمو را بازی میکند. نیمو تقریبا تمام خاطرات گذشته خود را بیاد میآورد. او به سه معشوقه زندگی خود، طلاق پدر و مادرش و تحمل سختیهای پس از آن و انتخابهایش در سه تقاطع بحرانی زندگی خود اشاره میکند: ۹ سالگی، ۱۵ سالگی و ۳۴ سالگی.
مسیر زندگی او با هر کدام از انتخابهایش تغییر میکند. فیلم روایتی غیر خطی دارد و سرشار از تحلیلهای فلسفی است. فیلم آقای نوبادی نامزد ۷ جایزه مگریت شد که توانست ۶ تای آنها را از جمله جایزه بهترین فیلم و بهترین کارگردان از آن خود کند. آقای نوبادی از فیلمهای برتر شصت و ششمین جشنواره بینالمللی فیلم ونیز بود که توانست جایزه اوسلا طلایی و لانچیا را از آن خود کند. نظر منتقدان درباره فیلم مثبت بود.
تحلیل ساختاری فیلم Mr. Nobody
آقای نوبادی یکی از بهترین فیلمها در خصوص جهانهای موازی به شمار میرود. مولف اثر مفهوم عشق را در دل سه دنیای موازی گنجانده و ما قدم به قدم با نیمو به دنبال عشقِ واقعیاش میرویم و انتخابهای او را در فضای ذهنی خودمان تبدیل به جهانِ قابل باور و عینی میکنیم.
اساس جهانهای موازی بروی انتخاب بنا شده است. درست است که گربه شرودینگر انتخابی ندارد اما مردن و زنده ماندن گربه بر اساس شانس است. همان شانسی که در انتخابهای ما نیز نقش مهمی دارد. نیمو در طول فیلم انتخابهای زیادی میکند: رفتن و یا ماندن، بوسیدن و یا نبوسیدن، دویدن و یا ایستادن و…
وقتی میرود در جهانی دیگری مانده است، وقتی بوسیده است در جهانِ دیگری نبوسیده و… همینطور جهان است که ایجاد میشود و حالا ما با مردی 118 ساله طرف هستیم که خوب به خاطر ندارد کدام جهان برایش عینی بوده است و جذابیت فیلم در روایتِ تمام احتمالاتِ ممکن است.
butterfly effect 2004 (اثر پروانهای)
اثر پروانهای یک فیلم علمی تخیلی آمریکایی محصول سال ۲۰۰۴ به نویسندگی و کارگردانی اریک برس و جی. مکی گروبر است. این سِری تا اثر پروانهای 3 ساخته شده است. اشتون کوچر، امی اسمارت، اریک استولتز، ویلیام لی اسکات، الدن هنسون، لوگان لرمن، ایتان سوپلی و ملورا والترز در این فیلم به ایفای نقش پرداختهاند.
ایوان نقش یک دانشجوی 20 ساله کالج ایوان تربورن را بازی میکند که در طول دوران کودکی خود دچار مشکل و از دست دادن حافظه میشود. بعدا در 20 سالگی ایوان متوجه میشود که میتواند به گذشته سفر کند تا در آن دورههای خاموشی با ذهن بالغاش که در بدن جوانترش زندگی میکند در خودِ سابقش زندگی کند. این نوعی از دنیای موازی است که با زمان آمیخته شده است. شاید این اتفاق آرزوی ما هم باشد.
بهترین فیلم های جهان های موازی تاریخ
او سعی میکند با تغییر رفتارهای گذشته خود حال را تغییر دهد و اوضاع را برای خود و دوستانش قابل تحمل کند، اما کارهای او عواقب ناخواستهای برای همه به همراه دارد. چون تنظیم پارامترها کار سختی است. این فیلم از فلشبک های زندگی ایوان در 7 و 13 سالگی هم استفاده میکند و چندین نتیجه جایگزین امروزی را ارائه میدهد زیرا ایوان تلاش میکند گذشته را تغییر دهد، قبل از اینکه به نتیجه نهایی برسد.
تحلیل ساختاری butterfly effect
نمیتوان گفت اثر پروانهای فیلمی همه جانبه و سر راست از جهت نوع روایتش (غیرخطی) و با بازیهای درخشان است. فیلم گاها دچار سکته در لحن و ریتم میشود و بازیگری اشتون کوچر (در نقش ایوان) گاها دچار اختلالات حسی و تکنیکال میشود. اما در کلیت، فیلمها (مخصوصا فیلم 1) به غایت هیجانانگیز، دارای تعلیق دراماتیکی و پر از رگههای جهانهای موازی است و شاید از بهترین فیلم هایی درباره جهان های موازی به شمار آید.
یکی از سکانسهای درخشان فیلم که در خاطرم مانده است سکانسی است که ایوان به گذشته میرود همه چیز را (از نظر خودش) درست میکند و به حال بازمیگردد. او را روی تختخواب میبینیم که در حال بیدار شدن است. بیدار میشود و متوجه میشود یکی از دستهایش از ته قطع شده است و یا سکانسی که بعد از بیدار شدن متوجه میشود همسرش کسِ دیگری است، کسی که حضورش طبق برنامهریزی پیش نرفته بود. این نمونه سکانسها و رویدادها و امثال اینها علت خوبی برای دیدن این سری فیلم جذاب است.
دکتر استرنج 2016
در معرفی فیلمهای جهان های موازی دکتر استرنج یک فیلم ابرقهرمانی آمریکایی بر پایه شخصیت به همین نام از مارول کامیکس (محبوب ترین شخصیت های کمیک) است که در سال ۲۰۱۶ منتشر شد. این چهاردهمین فیلم در دنیای سینمایی مارول است و تولید آن بر عهده مارول استودیوز و توزیع بر عهدهٔ استودیو سینمایی والت دیزنی بودهاست.
این فیلم به کارگردانی اسکات دریکسون از فیلمنامهای است که خود با جان اسپیتز و رابرت کرگیل نوشت. بندیکت کامبربچ در نقش جراح مغز و اعصاب استیون استرنج، در کنار چیویتل اجیوفور، ریچل مکآدامز، بندیکت وانگ، مایکل استولبارگ، بنجامین برت، اسکات ادکینز، مس میکلسن و تیلدا سوینتن ایفای نقش میکند. اگر به دنبال فیلم هایی درمورد جهان های موازی میگردید این فیلم، فیلمِ مناسبی است.
از اواسط دهه ۸۰ تجسمهای گوناگونی از اقتباس فیلمی دکتر استرنج در حال توسعه بود تا اینکه پارامونت پیکچرز در آوریل ۲۰۰۵ حق انتشار فیلم را از مارول استودیوز بهدستآورد. توماس دین دانلی و جاشوا اوپنهایمر در ژوئن ۲۰۱۰ برای نوشتن فیلمنامهای به هیئت اجرایی فیلم پیوستند.
تحلیل روایی دکتر استرنج
در این فیلم استرنج هنرهای شبهِ عرفانی را پس از تصادف با اتومبیل که منجر به پایان حرفه پزشکیاش شد، میآموزد. استرنج کتابهای باستانی را که در کتابخانهای که اکنون توسط استاد وونگ محافظت می شود مطالعه میکند. استرنج میآموزد که زمین در برابر تهدیدات ابعاد دیگر توسط یک سپر ایجاد شده از سه ساختمان به نام Sanctums در شهر نیویورک، لندن و هنگ کنگ محافظت میشود که همگی مستقیما از کامارتاج قابل دسترسی هستند. این فیلم روایت روانی دارد و با ساختار کامیکهای مارول هماهنگ است. بازی بندیکت کامبربچ عزیز نیز مثل همیشه جذاب و قابل پیگیری است.
دانی دارکو 2001
دانی دارکو فیلمی درام، تریلر و علمی-تخیلی ساخت آمریکا، محصول سال ۲۰۰۱، به نویسندگی و کارگردانی ریچارد کلی است. در سال ۱۹۸۸ نوجوانی به نام “دانی دارکو” (با بازی جیک جیلنهال) شبهنگام در خواب راه میافتد و از خانه خارج میشود و با خرگوش-انسانِ غولپیکر و زشترویی به نام “فرانک” (با بازی جیمز دووال) ملاقات میکند. خرگوش-انسان به او میگوید که دنیا ۲۸ روز و ۶ ساعت و ۴۲ دقیقه و ۱۲ ثانیه دیگر به پایان خواهد رسید… دانی دارکو از بهترین های فیلم سینمایی در مورد فیزیک کوانتوم است.
تحلیل ساختاری دانی دارکو
دانی دارکو یکی از سنگ بناهای جهانهای موازی در فیلمسازی قرن 21ام به شمار میرود. قدم بلندی در راستی مدرنیزه کردن این مفهوم در هنر. فضای تینیجری فیلم به هیچ وجه زننده نیست. وهم و ترس با تحلیل درستی نسبت به منطق علمی دنیای موازی (قضیه آن تکه از هواپیما که از جهانی دیگر وارد شده بود) ادغام شده است و نسبت به سال تولید و تکنولوژی آن سالها فیلم خوبی از جهت جلوههای بصری پیش روی ما قرار داده است.
در تحلیل عمیقتر این فیلم باید گفت به نظر میرسد دانی دارکو ماموریت نجات دنیا را دارد. بسیاری از مفاهیمی که فیلم قصد بیانشان را دارد در این برداشت نهفته است. با کمک توضیحاتی که در قالب کتاب The Philosophy of Time بیان میشود، بسیاری از اصول و قوانین دنیای دانی دارکو روشن شده که همچون قطعات پازل در اختیار بیننده قرار میگیرند تا پی به واقعیت داستان ببرند. این فیلم به غایت فلسفی و قابل تامل است.
Spider-Man: No Way Home 2021
Spider-Man: No Way Home یک فیلم ابرقهرمانی آمریکایی محصول 2021 است که بر اساس شخصیت مرد عنکبوتی کامیکس مارول ساخته شده است. این فیلم دنباله فیلمهای Spider-Man: Homecoming (2017) و Spider-Man: Far From Home (2019) است و بیست و هفتمین فیلم در دنیای سینمایی مارول است. پس از افشای هویت مردعنکبوتی توسط میستریو در پایان فیلم مرد عنکبوتی: دور از خانه (۲۰۱۹)، زندگی پیتر پارکر زیر و رو میشود و باعث میشود اکثر مردم وی را قاتل میستریو و یک تهدید بخوانند و…
تحلیل فلسفی Spider-Man: No Way Home
ساختن فیلم جهان موازی کار سختی است اما کلک زدن به مخاطبی که شیفته است کار آسانی به نظر میرسد اما خب هر کلکی، کلک نیست و دانشگاهی که دانشگاه نباشد هم دانشگاه نیست. به نظر میرسد تئوریهای فیلم (تئوری های مربوط به مرد عنکبوتی راهی به خانه نیست) کمی متزلزل باشد.
وقتی دکتر استرنج (با بازی بندیکت کامبربچ) واژه مولتی ورس را استفاده میکند شق دومی را برای درک اتفاقی که برای جهانِ پیتر پارکر رخ میدهد نمیگذارد. گزاره مشخص است: جادوی استرنج به هم خورده و این موجب شده تمام افرادی که مرد عنکبوتی این دنیا را میشناسند از جهانهای موازی به این جهان تشریف بیاورند. تا اینجای کار همه چیز منطقی و درست کار میکند.
بهترین فیلم های جهان های موازی
مشکل من از جایی شروع میشود که اسپایدرمن های دیگر به داستان مرد عنکبوتی راهی به خانه نیست ورود میکنند. وارد شدن آنها به نوبه خود مشکلی ندارد. مشکل جایی است که هر سه مرد عنکبوتی پیتر پارکر هستند. اسم دوست دخترشان و حتی عمویشان هم یکی است. اینجا منطق فیلم با خاک یکسان میشود.
چرا که تعریف جهان موازی واضح است. راه در رو ندارد. با فرض تخیلی، فانتزی و سوپر سورئال بودن یک اثر هم نمیتوان از زیر برخی مسائل در رفت. چطور میشود که در (حداقل) سه جهان متفاوت و موازیِ یکدیگر به طور اتفاقی سه اسپایدرمن هم پیتر پارکر باشند. دوست دخترشان ام جی و نام عمویشان هم یکی باشد. این احتمال تقریبا صفر است. به نظر میرسد مولف اثر برای وارد کردن دو اسپایدرمن قبلی به فیلم منطقی بهتر از جهانهای موازی پیدا نکرده و البته در همین منطق هم ناموفق بوده و از نظر بنده با توهین به شعور مخاطب سعی در جذاب کردن فیلمش داشته.
بیشتر بخوانید:
- بهترین فیلم های علمی تخیلی 2022
- بهترین فیلم های فانتزی 2022
- بهترین فیلم های فضایی 2022
- بهترین فیلم های آخرالزمانی 2022
- بهترین فیلم های علمی تخیلی 2021
- بهترین فیلم های آخرالزمانی 2021
- بهترین فیلم های پسا آخرالزمانی 2021
- بهترین فیلم های سورئال (surreal) 2021
- نقد فیلمهای علمی تخیلی
از همراهی شما تا انتهای نوشتار بهترین فیلم های جهان های موازی تاریخ سپاسگزار هستیم. حتما ما را با نظرات خود در رابطه با این نوشتار، آگاه کنید. شما میتوانید به عنوان نویسنده مهمان در سایت فیگار عضو شوید و علاوه بر اشتراک نظرات خود در رابطه با مقالهها، نقد فیلم ، نقد سریال ، اخبار سینما و مطالب خودتان را نیز انتشار دهید. برای مطالعه فراخوان مرتبط با آن بر روی لینک نویسنده مهمان کلیک نمایید. در ضمن شما همراهان عزیز میتوانید به اینستاگرام فیگار جهتِ شناختِ مهمترین فیلم های ژانرهای مختلف و خلاصه نقد و بررسیهای فیلمهای روز دنیا مراجعه کنید.
خیییلی جالبه نقد فیلماتون
ممنون از وقت گذاشتنتون🙏🙏🙏🙏
دم شما خیــــــــــــــــلی گرمه
من که اهل نظر ثبت کردن نیستم، دلم نیومد چیزی نگم
ممنون از تحلیل هاتون
چاکرتم : )
در مورد مرد عنکبوتی اینکه دوست دختر یکیشون گوئن بوده و ام جی هم از لحاظ مخخف اسم یکی بودن ولی اسمشون یکی نبود
چی میگی بابا یا فیلم ندیدی یا اصلا نمیدونی معنی بهترین چیه…
بهترین فیلمای تاریخ جهان موازی اینان???تو بری دارکو ببینی چی میگی پس??
حرف از توهین به مخاطب میزنی ولی خود ی جمله میگی … به شخصیت مخاطب (دانشگاهی ک دانشگاه نباشد دانشگاه نیست)
دیگه اسم از بهترین های تاریخ نبر وقتی حالیت نیست
عالی بود، دانشگاهی که دانشگاه نباشد هم خیلی باحال بود خیلی خندیدم دمت گرم
تحلیل بهترین فیلم هاست
دارک سریال نیست ؟؟!!!