پس از سال‌ها با شیوع دوباره جذام در ایران رو به هستیم. چه باید کرد و راه‌های مبارزه با آن چیست؟ برای پاسخ به این پرسش‌ها با ما همراه باشید.
بیماری جذام باز دیگر در ایران شیوع پیدا کرده است. قطعا می‌خواهید بدانید چند نفر مبتلا جدید داریم و بروز علائم این بیماری چه مدت طول خواهد کشید. مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت درخصوص آمار منتشر شده از تکرار شیوع جذام در ایران توضیح داد.
جذام یک بیماری کاملا قابل درمان با منشا عفونی است. میکروب جذام یک باکتری میله‌ای شکل است ویژگی‌های خاصی دارد. به طور مثال دمای مناسب برای رشد آن 30 تا 33 درجه است و از آنجایی که دمای بدن انسان به صورت متعارف 37 درجه سانتی‌گراد است، میکروب بیشتر تمایل دارد بافت‌های سردتر بدن مانند پوست، اعصاب محیطی و راه‌های هوایی فوقانی را درگیر کند و به همین دلیل است که علائم اولیه بیماری نیز در همین بافت‌ها هویدا می‌شود.
دیگران می‌خوانند:
سوالی که این روزها همه می‌پرسند: حقوق مادر بعد از فوت به چه کسی می‌رسد؟
شیوع دوباره جذام در ایران
چند نفر به این بیماری مبتلا شدند و چه باید کرد
رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی درباره علت بیماری جذام و شیوع دوباره آن بیان کرده است:
عامل بیماری جذام یک باکتری از خانواده باسیل‌هایی است که بیماری سل را به وجود می‌آورد. این باکتری بر روی تنه‌های عصبی می‌نشیند و نواحی که کنترل عملکرد اندام مانند دستان و پاها را برعهده دارند، درگیر می‌کند. در نتیجه بیمار دچار اختلالات حسی حرکتی شده و چشم‌های وی نیز ممکن است درگیر شوند.
این بیماری عفونی مزمن توسط باسیل اسید فاست و میله‌ای شکل مایکوباکتریوم لپرا ایجاد می‌شود. این بیماری بیشتر پوست، اعصاب محیطی، مخاط دستگاه تنفسی فوقانی و نیز چشم‌ها را درگیر می‌کند، ولی اعضای دیگر نیز گرفتار می‌شوند.
جذام می‌تواند هر دو جنس را در تمام سنین مبتلا کند. این بیماری دوره نهفتگی بسیار طولانی دارد و می‌تواند چند سال به طول انجامد، اما در بیشتر موارد سه تا پنج سال است و راه اصلی ورود عامل بیماری جذام به بدن مشخص نیست، ولی محتمل‌ترین راه سرایت جذام از یک شخص درمان نشده به شخص دیگر، از طریق دستگاه تنفسی یا پوست است.
انتقال این بیماری نیاز به دوره تماس طولانی دارد و فقط نسبت کمی از مردم به آن مبتلا می‌شوند. سرعت تکثیر عامل این بیماری بسیار کند است، بطوری که تکثیر یک میکروب جذام و تبدیل آن به دو میکروب حدود دو هفته زمان می‌برد و از زمانی که باکتری جذام وارد بدن فرد می‌شود به طور متوسط 3 تا 5 سال به طول می‌انجامد تا علایم بیماری ظاهر شود.
بیشتر بخوانید:
ماجرای جنجالی و سختی‌های خواستگاری علیرضا بیرانوند [+ویدیو]
از سوی دیگر میکروب‌های جذام برای زنده ماندن و تکثیر نیازمند حضور در داخل سلول‌های زنده بدن میزبان بوده و با خروج از بدن، در مدت زمان کوتاهی از بین می‌روند. به همین جهت بیماری جذام اگرچه در زمره بیماری‌های با منشا عفونی قرار دارد، اما از کم سرایت‌ترین این بیماری‌ها محسوب می‌شود.
برخلاف تصورات اشتباه موجود شیوع دوباره جذام در ایران جذام همیشه با معلولیت و خورده شدن بینی یا انگشتان دست یا پا همراه نیست، عوارض و معلولیت‌های جذام زمانی اتفاق می‌افتد که بیماری بسیار دیرهنگام تشخیص داده شود.
تظاهرات بالینی بیماری معمولا با یک یا چند لکه پوستی بدون آزار، که هیچ گونه درد، خارش و پوسته‌ریزی نداشته و تدریجا بروز می‌کنند، آغاز می‌شود.
به همین خاطر این لکه‌ها غالبا مورد توجه واقع نمی‌شوند و حتی اگر در قسمت‌هایی از بدن بروز کرده باشند که در معرض دید فرد قرار ندارد، ممکن است فرد اصلا متوجه آن نشده و بیماری سال‌ها بعد و پس از بروز معلولیت‌های ناشی از تخریب اندام‌های محیطی تشخیص داده شود.
برخلاف باور عمومی مبنی بر سرایت بالای بیماری جذام و شیوع دوباره جذام در ایران 90 تا 95 درصد آحاد بشر هرگز جذام نمی‌گیرند، به عبارت دیگر اغلب انسان‌ها نسبت به جذام ایمنی ذاتی دارند، به این معنا که حتی اگر میکروب این بیماری وارد بدن آن‌ها شود، قادر به ایجاد بیماری نخواهد بود.
مخزن بیماری، انسان است و در بیماری که به واسطه دیر تشخیص داده شدن جذام، دچار معلولیت شده است، بیماری جذام او را می‌توان با تجویز درمان به طور کامل برطرف کرد، ولی متاسفانه معلولیت ناشی از آن دیگر قابل بازگشت نیست.
موضوعی که همواره مورد تاکید ما است توجه به این امر است که اگر فردی در گذشته جذام داشته و درمان کاملی دریافت کرده، اما معلولیت دارد، به هیچ عنوان نمی‌تواند عاملی برای سرایت به دیگران باشد.
تشخیص دیرهنگام بیماری در افراد می‌تواند به دنبال مراجعه دیرهنگام بیماران به مراکز درمانی به دلیل نا آگاهی آن‌ها ازعلائم اولیه جذام اتفاق بیافتد و یا در مراحل پیشرفته بیماری که دچار معلولیت می‌شوند به دلیل ترس از طرد شدن توسط مردم و خانواده به تعویق بیافتد.
بیشتر بخوانید:
شبیه‌سازی چهره توسط هوش مصنوعی
همچنین زمانی که موارد بیماری به قدری در یک کشور کاهش یابد که شانس مشاهده حتی یک بیمار مبتلا به جذام در طول مدت تحصیل رشته پزشکی برای یک پزشک وجود نداشته، بدلیل عدم کفایت مهارت تشخیصی پزشکان در زمینه تشخیص این بیماری، احتمال پنهان ماندن دلیل بیماری، بیمار مراجعه کننده می‌تواند وجود داشته باشد و ما در کشورمان با طیفی از تمامی این چالش ها رو به رو هستیم.
شهنام عرشی متخصص بیماری‌های عفونی در رابطه با مبتلایان به این بیماری بیان کرد است:
از مجموع 11 هزار و 906 بیمار شناسایی شده مبتلا به جذام، هشت هزار و 986 نفر بهبود یافتند و 6 بیمار تحت درمان چند دارویی قرار گرفتند. میزان شیوع کشوری جذام هفت هزار دهم در 10 هزار نفر جمعیت است و بیماران شناسایی شده بالای 15 سال سن داشتند همچنین هیچ کدام از بیماران سابقه تماس با بیمار جذامی را نداشتند.
در سال گذشته تعداد ایرانیان مبتلا به جذام که در کشور شناسایی، ثبت و تحت درمان قرار گرفته‌اند به زحمت به انگشتان یک دست می‌رسد که همگی هم بالاتر از 15 سال هستند.
بر اساس اعلام مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، از دستاوردهای ارزشمند کشور ما در زمینه بیماری جذام، دستیابی به مرحله حذف این بیماری از 31 سال پیش تاکنون است.
بیشتر بخوانید: