با نقد فیلم دست خدا 2021 به سراغ یکی از آخرین فیلم‌های دراماتیک سال 2021 ایتالیا می‌رویم. با نقد فیلم The Hand of God در فیگار همراه ما باشید.
دست خدا یک فیلم درام ایتالیایی محصول سال ۲۰۲۱ به نویسندگی، کارگردانی و تهیه‌کنندگی پائولو سورنتینو است. بنظر می‌رسد کارگردان به دنبال روایتی روان و جذاب در این فیلم بوده است.
این فیلم قرار است در اکران محدود در 24 نوامبر 2021 اکران شود و به دنبال آن در نتفلیکس در 15 دسامبر 2021 پخش شود. این فیلم نماینده ایتالیایی برای بهترین فیلم بلند بین المللی در نود و چهارمین دوره جوایز اسکار انتخاب شد.
نماینده ایران در اسکار قهرمان اصغر فرهادی (یادداشتی برای فیلم قهرمان آخرین ساخته اصغر فرهادی) است. با نوشتار نقد فیلم دست خدا 2021 همراه ما باشید.
نقد فیلم دست خدا 2021
توف توف توف توف توف
فهرست مطالبی که در ادامه نوشتار نقد فیلم دست خدا 2021 خواهید خواند به شرح زیر است:
در دهه 80 میلادی فابیتو جوان (فیلیپو اسکاتی) به همراه پدرش ساوریو شیسا (تونی سرویلو) و مادرش ماریا شیسا (ترزا ساپوانجلو) در ناپل زندگی می‌کنند.
در تحلیل فیلم دست خدا او دوست زیادی ندارد و می‌خواهد در کالج فلسفه بخواند. فیلم در بستر نگاه فابیو به جهان و در پروسه فرگشت تفکر و بدن او روایت می‌شود.
زندگی او تحت تاثیر مسائل بسیاری قرار دارد. مسائلی همچون ورود مارادونا به تیم ناپولی یا خیانت زن عمو به عمویش یا جمع‌های خانوادگی و البته فرهنگ متفاوت مردم ناپل.
سینما دوستان پیشتر با این نوع از فرهنگ در فیلم آمارکورد آشنا شده بودند و البته روایت فیلم قرابت‌های اندکی با فیلم آمارکوردِ فلینی دارد که در بخش تحلیل تکنیکی به آن خواهم پرداخت.
سپس تراژدی، خانواده شیسا را درگیر می‌کند و فابیتو به شیوه‌ای بی‌رحمانه و وحشیانه به بلوغ می‌رسد: پدر و مادرشان بر اثر گاز گرفتگی و آتش‌سوزی میمیرند. با نوشتار نقد فیلم دست خدا 2021 همراه ما باشید.
تحلیل تکنیکی / روایی / ساختاری
فیلم با نمایی باز از بندر ناپل شروع می‌شود و در ده پانزده دقیقه ابتدایی بیننده را درگیر ریتم و تمپوی خویش می‌کند اما در ادامه کارگردان با توجه به ازدیاد ریز داستان‌ها دچار سردرگمی می‌شود یا لااقل اینطور به نظر می‌رسد.
بیشتر بخوانید:
پس از گردشی مبسوط به در اطراف بندر ناپل به سراغ پاتریزیا می‌رویم و فرازهایی از دیوانگی یا شاید روسپیگری او را می‌بینیم. این اولین خرده داستانی است که کارگردان ما را با آن مواجه می‌کند.
در نقد دست خدا 2021 خرده‌ای به این خُرده داستان‌ها نمی‌گیرم اما در جای جای فیلم گویی کارگردان روال متعارف روایت را رعایت نمی‌کند و دچار این تله می‌شود که: هرچه بیشتر روایت کنم فیلمم جذاب‌تر می‌شود. کمیت را گویا به کیفیت ترجیح داده.
با توجه به ادای دین کارگردان و به نوعی رفرنس نشان دادن فدریکو فیلنی در فیلم انتظار می‌رفت کارگردان اثر در خود اثر هم ذره‌ای از سبک روان داستان‌گویی فلینی را رعایت کند (بهترین فیلم های فلسفی). با نوشتار نقد فیلم دست خدا 2021 همراه ما باشید.
سردرگمی بین نوستالوژی و اغراق
به نظر می‌رسد پائولو سورنتینو در نمایش خاطره‌هایی از سال 1980 بین نوستالژی و اغراق گرفتار می‌شود. او به قدری درگیر فرهنگی ناپل و بازنمایی آن به داوران اسکار شده که در جای جای این روایت دست به اغراق می‌برد.
سکانس برهنه شدن خاله پاتریزیا در مقابل تمام اعضای خانواده نمایی ازین اغراق است که با توهین به شعور مخاطب فقط و فقط قصد تراژیک کمدی کردن فضای داستان را دارد. بیایید و کمی به سراغِ تقریبا شخصیت اصلی فیلم برویم:
فابیو مانند چشمی است که در مرکز طوفانی از فیلمسازی پرشور اما اغراق‌آمیز قرار گرفته است. فیلیپو اسکاتی، بازیگری که نقش او را بازی می‌کند خوش‌تیپ است. با موهای مجعد و بازی‌های در سکوتش به فیلم رنگ و بو داده. با نوشتار نقد فیلم دست خدا 2021 همراه ما باشید.
فابیتو و مارادونا
نوجوان تازه بالغ شده قصه ما یک گوشواره حلقه‌ای کوچک به گوش دارد (در آن زمان چندان رایج نبود) و یک واکمن دارد که گوشی‌هایش همیشه دور گردنش بسته شده است.
در بررسی فیلم دست خدا در زمین ترک خورده مدرسه فابیو، همیشه و همیشه پسرانی فوتبال بازی می‌کنند. در مقام مقایسه، آنها مانند زامبی‌های سراسیمه بیرون می‌آیند.
بیشتر بخوانید:
با این حال فابیتو در راه خود است و توجهی به مور و ملخ اطرافش ندارد. شایعاتی وجود دارد مبنی بر اینکه دیگو آرماندو مارادونا فوق ستاره آرژانتینی فوتبال (و سلطان تاریخ فوتبال) در شرف پیوستن به تیم شهر ناپل است. با نوشتار نقد فیلم دست خدا 2021 همراه ما باشید.
بررسی شخصیت ها
از قضا این شایعات درست از آب در می‌آیند و برای فابیتو (مانند سایرین در ناپل) گویی خود عیسی در آستانه ورود است. با بررسی فیلم دست خدا 2021 متوجه می‌شویم که شخصیت‌های فیلم دست خدا بجز فابیو بیش از حد روی داستان احاطه دارند.
بیشتر آنها به گونه‌ای پرداخت شده‌اند که خشن هستند و بیش از حد گستردگی دارند. برای مثال پاتریزیا (لوئیزا رانیری) زیبارویی که فابیو دوست دارد با اون معاشقه داشته باشد. با نوشتار نقد فیلم دست خدا 2021 همراه ما باشید.
بیشتر بخوانید:
این کاراکتر به شکل سطحی‌ای همانند مارمالادی بروی کیکِ این فیلم مالیده شده. او فقط جلوه‌‌های بصری دارد ولاغیر. تمام دیوانه‌بازی‌ها و رفتار اغراق شده او به هیچ‌وجه خوب از آب در نیامده است. کارکرد او در فیلم اروتیک کردن یکی دو صحنه است. کارکرد او روی کاراکتر فابیو (شما بخوانید بدن فابیو) را خودتان حدس بزنید.
از طرفی فرانکو (ماسیمیلیانو گالو) را داریم که متقاعد شده است که او (پاتریزیا) روسپی است. او با فریاد زدن بر سر زنش و ضرب و شتم او این مشکلش را حل می‌کند.
کارگردان اثر سعی کرده با هیاهو و نوعی از هوچی‌گری در روایت، این مسئله را که روابط عمق ندارند و برای مخاطب تعریف نشده هستند، بپوشاند. این دسته از دلایل باعث می‌شود فیلم برایتان زننده جلوه کند به طوری که درصدی کمی از اقناع را به همراه دارد. با نوشتار نقد فیلم دست خدا 2021 همراه ما باشید.
حلول کمونیسم در فیلم
سورنتینو در مصاحبه‌ای با ورایتی اعتراف می‌کند قبل از ساخت دست خدا فکر می‌کرده این فیلمش شبیه بسیاری از فیلم‌هایی خواهد شد که پیشتر ساخته شده‌اند.
من موافقم اما شما باید تعجب کنید اگر او اکنون و در آستانه اسکار این حرف را گردن بگیرد. دست خدا صحنه‌های خوبی دارد اما از نوع درام پرتره. کارگردان بیشتر در پی ساختن عکس‌های خوبی بوده تا فیلم خوب. با نوشتار نقد فیلم دست خدا 2021 همراه ما باشید.
در داستان فیلم دست خدا شما توهین‌ها، درگیری‌ها، رفتار تهاجمی آدمهای فیلم را تماشا می‌کنید و با خود فکر می‌کنید: آیا واقعا اینطور بود؟ سورنتینو جوان که در ناپل بزرگ می‌شد شاهد چنین وقایعی بوده؟
نقد دست خدا 2021
درین بین صحنه‌های والدین فابیتو جذاب‌تر است. پدرش ساوریو (تونی سرویلو)، یک جوانِ مسن‌ِ پرشور است که در یک بانک کار می‌کند و همچنان خود را یک کمونیست می‌داند.
خانواده فابیو در یک مجتمع آپارتمانی ساده زندگی می کنند که حکایت از این دارد که آنها به طبقه کارگر تعلق دارند. جایی که فابیتو و برادر بزرگترش مارکینو (مارلون ژوبرت)، در اتاق خوابی تیره و تار می‌خوابند.
بیشتر بخوانید:
خانواده دور یک تلویزیون کوچک جمع می‌شوند که ساوریو با زدن چوب به دکمه‌های آن کانال‌های آن را تغییر می‌دهد. او آنقدر کمونیست است که نمی‌خواهد یک ریموت بخرد اما از طرفی با خریدن گران‌ترین بازیکن تاریخ ناپولی هم مشکلی ندارد. با نوشتار نقد فیلم دست خدا 2021 همراه ما باشید.
عشق و خیانت
مادر فابیتو، ماریا (ترزا ساپون آنجلو) عاشق سر کار گذاشتن دیگران است و رابطه جذابی و دوست‌داشتنی‌ای بین او و ساوریو بر قرار است تا اینکه مشخص می‌شود مرد خانه یک معشوقه دیگر نیز دارد.
در این هنگام ماریا آپارتمان را با داد و فغانش روی سرش می‌گذارد و شوهرش با خون‌سردی سعی در عادی جلوه دادن همه‌چیز دارد. این داد و بیداد فابیتو را به شدت تکان می‌دهد و او را تا تشنج عصبی می‌برد. این یک درام خوب است یا یک هزلِ دراماتیک؟ با نوشتار نقد فیلم دست خدا 2021 همراه ما باشید.
با تماشای دست خدا به سختی می‌توان به یاد یک درام زندگی‌نامه‌ای دیگر از یک فیلمساز ایتالیایی دیگر نیوفتاد: “آمارکورد” اثر فلینی (1973). فیلمی که از بهترین فیلم های ایتالیا به شمار می‌رود.
فیلم آمارکورد با تمام نوستالوژی‌های رویا گونه‌اش و روایت بی لهجه‌اش رد پای خود را روی سینمای ایتالیا که نه بل‌که روی سینمای جهان گذاشت (در 20 سالگی آن را می‌ستودم که ممکن است سن مناسبی برای ستودن آن فیلم باشد). با نوشتار نقد فیلم دست خدا 2021 همراه ما باشید.
شهوتِ میل‌لنگ مستیِ فنر
شهوت نگاه مردانه که سورنتینو آن را بازتاب می‌دهد گه‌گداری خوب ازآب درآمده است به ویژه در صحنه‌ای که در نهایتش فابیتو باکرگی خود را از دست می‌دهد.
فلینی در واقع در فیلم دست خدا (یا حداقل صدای او) حضور دارد. ماچینو یک بازیگر مشتاق است که به تست بازیگری برای فیلم جدید فلینی می‌رود. با نوشتار نقد فیلم دست خدا 2021 همراه ما باشید.
اما فلینی به او می‌گوید که او شبیه یک پیشخدمت است. همین نزدیکی لحظه‌ای به فلینی جرقه‌ای را در فابیتو روشن می‌کند. او تصمیم می‌گیرد که بجای فیلسوف، کارگردان بشود. همین جرقه هم اصلا باورپذیر نیست زیرا زیر ساخت‌های درون کاراکتری ندارد. یعنی از پیش ما هیچ رغبتی در فابیو به هنر نمی‌دیدیم و حالا او به یکدفعه روح مسیحایی فلینی را در خود می‌کشد.
نقد فیلم دست خدا 2021
با این روند میلش به تماشای فیلمبرداری یک فیلم در وسط شهر بیشتر می‌شود. البته که ما می‌دانیم پائولو سورنتینو به یک فیلمساز تبدیل شده است وگرنه چیزی حدود 130 دقیقه به تماشای این پراکنده‌گویی او نمی‌نشستیم اما هیچ چیز در وجودفابیتو نشان نمی دهد که او جوهری برای سینما دارد.
یا لاقل بدانیم چه چیزِ کارگردان بودن او را جذب می‌کند. اینکه سورنتینو در مسئله‌ای به این سادگی درمانده نشان از مشکلات جدی او در نوشتن یک فیلم‌نامه با تعارف منطقی و ساختاری دارد.
شاید درام و اتفاق اصلی در داستان فیلم دست خدا فقط و فقط تراژدیِ مرگ ناگهانی پدر و مادر فابیو باشد که در ابتدای نوشتار نقد فیلم دست خدا 2021 به آن اشاره کردم. نهایت صحنه‌سازی کارگردان هم در فریز کردن صحنه‌هایی است که مردمِ منفعل فیلم (که همیشه کم و مینیمال ظاهر می‌شوند) به سوژه‌ای خیره می‌مانند (تلاش برای رسیدن به کمدی ابزورد در لحظه).
بیشتر بخوانید:
مفاهیم درین فیلم فقط مطرح می‌شوند. مطرح هم نمی‌شوند فقط نشان داده می‌شوند. مانند: مانند کشیش، خفاش، کمونیسم، خاشقچی و… سکانس‌های اضافی مانند رانندگی کردن و رسیدن به مقصد (حدود یک دقیقه فقط رانندگی را دیدیم)، عشق و حال فابیو با دزدِ دریایی و… فقط و فقط یا ادای دین کارگردان به کودکی‌اش بوده یا پر کردن فیلم از هیاهو.
این فیلم دوران جوانی سورنتینو را به تصویر می‌کشد. با رنگ و بوی سینمایی شده‌اش. شور جوانی و تجربه کردن، رفتن، رفتن و همیشه رفتن. ایده فیلم خوب است اما در پرداخت به شدت خام مانده. امیدواریم که نتفلیکس بیش از پیش سینمای مستقل اروپا را که شیفته آن بودیم خراب نکند. با نوشتار نقد فیلم دست خدا 2021 همراه ما باشید.
حواشی
در ژوئیه 2020 اعلام شد که پائولو سورنتینو نویسندگی، کارگردانی و تهیه کنندگی این فیلم را به همراه نتفلیکس برای توزیع خواهد داشت. در سپتامبر 2020 تونی سرویلو به گروه بازیگران فیلم ملحق شد. با نوشتار نقد فیلم دست خدا 2021 همراه ما باشید.
شکایت وکیل مارادونا
در ژوئیه 2020 وکیل دیگو مارادونا اظهار داشت که او در حال بررسی پیگرد قانونی علیه این فیلم است زیرا این فیلم اشاره‌ای به گل مارادونا در جام جهانی فوتبال در سال 1986 به انگلیس دارد و استفاده از تصویر مارادونا مجاز نبوده.
نتفلیکس پاسخ داد که این فیلم یک فیلم ورزشی یا درباره مارادونا نیست و در عوض یک داستان شخصی است که از دوران جوانی سورنتینو الهام گرفته شده است.
اولین اکران
The Hand of God اولین نمایش جهانی خود را در هفتاد و هشتمین جشنواره بین المللی فیلم ونیز در 2 سپتامبر 2021 داشت. این فیلم در 15 دسامبر 2021 در سراسر جهان در نتفلیکس در دسترس قرار گرفت.
نظر منتقدان
در Rotten Tomatoes، این فیلم بر اساس 111 نقد با میانگین امتیاز 7.2/10، دارای 82 درصد تاییدیه شده است. اجماع نظر منتقدان این وب‌سایت می‌گوید: “اگرچه دست خدا بهترین اثر سورنتینو نیست، اما این فیلم بالغانه فیلمبرداری شده”.
بازیگران فیلم
- فیلیپو اسکاتی در نقش فابیتو شیسا
- تونی سرویلو در نقش ساوریو شیسا
- ترزا ساپوانجلو در نقش ماریا شیسا
- لوئیزا رانیری در نقش پاتریزیا
- ماسیمیلیانو گالو در نقش فرانکو
- رناتو کارپنتیری در نقش آلفردو
- مارلون ژوبرت در نقش مارکینو شیسا
- بتی پدراتزی در نقش بارونس کانونی
- چیرو کاپانو در نقش کاپوانو
- انزو د کارو در نقش سن جنارو
- سوفیا گرشویچ در نقش یولیا
- روبرتو اولیوری در نقش مائوریتزیو
- لینو موسلا در نقش ماریتیلو
- کریستیانا دل آنا در نقش خواهر آرماندو
- مونیکا ناپو در نقش سیلوانا
- کارمن پوملا در نقش آنارلا
بیشتر بخوانید:
- بهترین فیلم های آخرالزمانی 2022
- بهترین فیلم های ماوراءالطبیعه 2022
- بهترین فیلم های خون آشامی 2022
- بهترین فیلم های ترسناک 2022
- بهترین فیلم های ترسناک نتفلیکس 2022
- بهترین فیلم های علمی تخیلی 2022
- بهترین فیلم های چینی 2022
- بهترین فیلم های هندی 2022
- بهترین فیلم های کمدی 2022
- بهترین فیلم های دی سی 2022 (DC)
- بهترین فیلم های مارول 2022
از همراهی شما تا انتهای نوشتار نقد فیلم دست خدا 2021 سپاس‌گزار هستیم. حتما ما را با نظرات خود در رابطه با این نوشتار آگاه کنید. شما می‌توانید به عنوان نویسنده مهمان در سایت فیگار عضو شوید و علاوه بر اشتراک نظرات خود در رابطه با مقاله‌ها، نقد‌ها و مطالب خودتان را نیز انتشار دهید. برای مطالعه فراخوان مرتبط با آن بر روی لینک نویسندگی مهمان کلیک نمایید.