در نقد فیلم مست عشق ، ما نگاهی به یکی از پر حاشیه‌ترین و پو سروصدا‌ترین آثار چند سال اخیر سینمای ایران می‌اندازیم و نکات مهم آن را واکاوی می‌کنیم.
فیلم سینمایی مست عشق که در جهان به عنوان Intoxicated by Love شناخته می‌شود، یک اثر درام، تاریخی، عاشقانه و بیوگرافی است که 2 کشور ایران و ترکیه به صورت مشترک آن را ساخته و تولید کرده‌اند. «حسن فتحی» وظیفه نویسندگی و کارگردانی این فیلم را بر عهده داشت و روایتی از زندگی «مولانا» و «شمس تبریزی» را با بازی «پارسا پیروزفر» و «شهاب حسینی» به تصویر می‌کشد.
ادامه مطلب در ادامه
بیشتر بخوانید:
- معرفی فیلم مست عشق ؛ داستان و نمرات
- بیوگرافی بازیگران فیلم مست عشق با بازی شهاب حسینی ، پارسا پیروز فر و هانده ارچل
برای اطلاع از آخرین اخبار سینمای جهان، می‌توانید به بخش اخبار سینما و تلویزیون و کانال تلگرامی فیگار مراجعه کنید.
اثر جدید «حسن فتحی» که چند شب است در سینماهای ایران و ترکیه پخش می‌شود، توانسته نمرات خوبی بگیرد و منتقدان نقد فیلم مست عشق را خوب می‌دانند. در ادامه این مقاله، به تحلیل فیلم مست عشق پرداخته‌ایم آن را مورد بررسی قرار دادیم.
نقد فیلم مست عشق
با استفاده از لیست زیر می‌توانید به بخش مورد نظر خود مراجعه کنید:
کمتر از یک هفته از اکران فیلم مست عشق گذشته و این اثر به طور قابل‌توجهی رکورد فروش خود را در گیشه به جا گذاشته است. البته برای ارزیابی نهایی باید منتظر بمانیم و ببینیم که آیا این فیلم می‌تواند در رقابت با فیلم‌های کمدی پرفروش اخیر قرار گیرد یا خیر؛ اما در کنار نقاط قوت مست عشق، برخی نقدها نیز وجود دارند که در ادامه، به بررسی فیلم مست عشق می‌پردازیم و آن‌ها را بیان می‌کنیم.
درباره فیلم
در تاریخ 24 شهریور 1398 اعلام شد که یک فیلم سینمایی از زندگی شمس و مولانا در حال ساخت است. پیش از شروع فیلمبرداری، حدود 3 سال برای پیش‌تولید این پروژه صرف شده بود. اولین اختلاف‌های مربوط به فیلم، ماه‌ها قبل از آغاز فیلمبرداری، زمانی که برخی رسانه‌ها درباره انتخاب یک بازیگر ترک برای نقش «مولانا» گفت‌وگو کردند، شکل گرفت.
این امر باعث شد تا نقدها و انتقاداتی مطرح شود که چرا برای بازیگری نقش یک شاعر ایرانی، بازیگر ترک انتخاب شود. همزمان، برخی از عوامل اصلی فیلم این انتخاب را تأیید کردند، در حالی که برخی دیگر آن را تکذیب نمودند.
این اختلاف‌ها ادامه یافت تا اردیبهشت 1400، زمانی که یک شبکه ماهواره‌ای فارسی‌زبان با پخش تیزرهایی از پخش سریال مست عشق در ترکیه خبر داد. این موضوع منجر به توقف موقت در تولید فیلم شد. سرانجام، این فیلم در اردیبهشت ماه سال 1403 در ترکیه و ایران اکران شد و بر خلاف حواشی زیاد، توانست در روز افتتاحیه، 6 میلیارد بفروشد.
داستان و روایت
فیلم با تصویری از یک تظاهرات آشفته آغاز می‌شود. بدون هیچ توضیحی، مخاطب در ابتدا درک درستی از دلیل این تجمع ندارد تا اینکه در ادامه متوجه می‌شود این هیاهو به گم شدن ناگهانی «شمس تبریزی»، مرشد و یار دیرین «مولانا»، مرتبط است. «مولانا» آشفته و پریشان از این اتفاق، به گذشته سفر می‌کند.
فلش‌بک‌هایی به سال‌ها قبل، با تغییر در آرایش موی «مولانا» می‌فهمیم که از اینجا تقابل و جدال درونی این دو شخصیت آغاز شده است؛ اما اگر بخواهیم در نقد فیلم مست عشق ، به مشکل اصلی اشاره کنیم، فقدان اطلاعات کافی برای مخاطب است. به جز توضیحی کوتاه در ابتدای فیلم، هیچ اطلاعاتی در مورد گذشته «شمس» و به‌ویژه شخصیت او ارائه نمی‌شود و اگر مخاطب خارجی‌زبان از این دو شخصیت اطلاعاتی نداشته باشد، فیلم را نمی‌فهمد.
فلش‌بک‌های متعدد و بی‌وقفه، روایت داستان را آشفته و گنگ می‌کند و به مخاطب اجازه نمی‌دهد تا درگیر یک داستان خطی شود. بیننده در میان تکه‌های پراکنده‌ای از زندگی «شمس» و «مولانا» سرگردان است و نمی‌تواند داستان را به درستی بفهمد.
این آشفتگی در روایت، شخصیت‌پردازی ضعیف فیلم را نیز تحت‌الشعاع قرار می‌دهد. به جز «مولانا» و «شمس»، شخصیت‌های دیگر داستان به درستی معرفی نشده و فرصتی برای پرداخت به آن‌ها وجود ندارد. یکی از نمونه‌های بارز این ضعف، شخصیت «کیمیا خاتون»، معشوقه «شمس»، است. عشق این دو شخصیت به طور کامل شکل نگرفته و به سرعت به مرگ «کیمیا» ختم می‌شود.
مست عشق با وجود بهره‌گیری از نام‌های بزرگ و داستانی جذاب، در ارائه روایتی منسجم و شخصیت‌هایی عمیق و باورپذیر ناکام می‌ماند؛ اما داستان را برای مخاطب ایرانی که از عمق ماجرای این دو شخصیت اصلی با خبر است هیجان‌انگیز جلوه می‌دهد.
بازیگری
شاید در بخش داستانی نقد فیلم مست عشق ، ضعف‌هایی ببنییم، اما بازیگری‌ها و ساختار کلی شخصیت‌هایی که با کارکترهای خود ارتباط برقرار کردند، جزء نقاط وت فیلم است. در نگاه اول، شاید «پارسا پیروزفر» را بازیگر اصلی مست عشق بدانیم؛ اما «شهاب حسینی» با بازی روان و بی‌نقص خود در نقش، «شمس تبریزی»، «پیروزفر» را به یک بازیگر مکمل در فیلم تبدیل می‌کند.
«حسینی» در لحظاتی که باید در هیبت یک «شمس» آواره و بی‌خانمان ظاهر شود، به بهترین نحو از پس این نقش بر می‌آید و در سکانس‌های عاشقانه‌ای که با «کیمیا خاتون» دارد، بازی ظریف و دیدنی از خود به نمایش می‌گذارد. در مقابل، بازی «پارسا پیروزفر» در نقش «مولانا»، فراتر از دیالوگ گفتن به سبک قرن هفتم هجری، چیز خاصی برای ارائه ندارد.
نقطه قوت بازیگری در این فیلم، به «ابراهیم چلیک‌کول»، بازیگر ترک، تعلق دارد. بازی برون‌گرا و پر از اکت‌های رزمی او در نقش «سلطان ولد»، یکی از جلوه‌های جذاب مست عشق است. طراحی این صحنه‌ها و بازی گرفتن از «چلیک‌کول»، بدون شک یکی از نقاط مثبت کارنامه «حسن فتحی» خواهد بود.
کارگردانی
«حسن فتحی»، کارگردان نام‌آشنای سینمای ایران، در طول سه دهه فعالیت حرفه‌ای خود، بارها توانایی خود را در ساخت سریال‌های تاریخی به اثبات رسانده است. او سال‌ها در کنار «فرهاد توحیدی» مشغول نگارش فیلمنامه مست عشق بود و سرانجام از سال 1398 کار تولید این فیلم را آغاز کرد.
«مولانا» و زندگی و عرفان او، موضوعی عمیق و پیچیده است که سال‌ها توسط اهل تصوف مورد بحث و بررسی قرار گرفت. «فتحی» با جسارت تمام، تصمیم به ساخت فیلمی در مورد این شخصیت بزرگ گرفت و برای این کار، تیمی از بهترین افراد فنی سینمای ایران را گرد هم آورد.
مست عشق مانند سایر آثار تاریخی «حسن فتحی»، از قاب‌بندی‌های چشم‌نواز و فضاسازی‌های جذاب بهره می‌برد؛ اما به دلیل تصمیم گروه مبنی بر ساخت فیلم در ترکیه و استفاده از طراحان صحنه ترک، امضای «فتحی» و حضور او در پشت صحنه فیلم به وضوح قابل مشاهده نیست.
مخاطبان آشنا با سریال‌های تاریخی ترکی مانند حریم سلطان، در هنگام تماشای مست عشق، حس می‌کنند که با تماشای نسخه ایرانی این سریال‌ها روبرو هستند. این موضوع تا حدی به دلیل حضور سرمایه‌گذار ترک و زندگی «مولانا» در قونیه قابل توجیه است؛ اما به طور کلی، مست عشق در مقایسه با سایر آثار «فتحی»، انسجام و هویت مستقلی ندارد و کارگردانی آن در سطح سایر آثار او قرار نمی‌گیرد.
در نقد فیلم مست عشق ، نباید از هنر «مرتضی پورصمدی»، مدیر فیلمبرداری این فیلم نیز چشم‌پوشی کرد. او با ظرافت و مهارت تمام، تصاویر زیبایی از دنیای «مولانا» و «شمس تبریزی» به ثبت رساند.
جمع‌بندی
مست عشق با وجود اینکه روایتی از زندگی «شمس تبریزی» و «مولانا» را به تصویر می‌کشد، هویتی مستقل دارد و خوانشی خاص از این شخصیت‌های بزرگ ارائه می‌دهد. یکی از کارکردهای اصلی سینما، تصویری کردن داستان‌ها و آموزه‌هایی است که در کتاب‌ها و متون مختلف آمده‌اند.
حتی اگر فیلم حرف تازه‌ای برای گفتن نداشته باشد، باز هم ارزشمند است؛ چرا که به مخاطبان امکان می‌دهد تا این داستان‌ها را به گونه‌ای متفاوت تجربه کنند. نکته مهم این است که مست عشق به عنوان یک فیلم ایرانی، در سینمای ایران جایگاه دارد و فرازهایی از زندگی «شمس» و «مولانا» را به همراه اتفاقات زمانه به روایتی سرگرم‌کننده تبدیل کرده است.
این روایت با چاشنی قصه، فضاسازی، موسیقی و بازی‌های خوب، تجربه‌ای جذاب برای مخاطب به ارمغان می‌آورد. علاوه بر این، فیلم در حد توان سعی کرده تا منصفانه به شخصیت‌ها و وقایع بپردازد و از قدیس‌سازی و تاکید اغراق‌آمیز بر جغرافیا (ایرانی بودن مولانا) پرهیز کند.
همانطور که «شمس تبریزی» بارها در سخنان خود مطرح می‌کند، هدف اصلی مست عشق به چالش کشیدن تقابل میان «عشق» و «تکلیف» است. فیلم نشان می‌دهد که چگونه «مولانا» با رهایی از قید تکلیف و گام نهادن در وادی عشق، به مرحله عرفان نائل می‌شود.
مست عشق با وجود تمام کاستی‌ها، اثری ارزشمند است که می‌تواند دریچه‌ای جدید به سوی درک زندگی و آموزه‌های «شمس» و «مولانا» بگشاید. این فیلم در سینمای ایران جایگاه خود را پیدا کرده و بدون شک برای بسیاری از مخاطبان، تجربه‌ای دیدنی و تأمل‌برانگیز خواهد بود.
بیشتر بخوانید:
- بزرگ‌ترین اشتباهات سریال حشاشین
- بهترین فیلم های ایرانی 1403
- معرفی سریال ازازیل ؛ داستان و بیوگرافی بازیگران
- بهترین سریال های هانده ارچل (Hande Erçel)
- بهترین فیلم های ترکی 2024
نظر شما درباره‌ی مطلب نقد فیلم مست عشق چه بود؟ لطفا نظرات خود را در بخش کامنت با فیگار و دیگر کاربران به اشتراک بگذارید.