هر چند قسمت اول فیلم DUNE از نظر بصری غنی و احساسی است، اما پایه‌ی قویی برای قسمت دوم نیست. با نوشتار بررسی فلسفی فیلم Dune با فیگار بمانید.
هنگامی که فیلم Dune دیوید لینچ در سال 1984 منتشر شد، الگوی خاصی در بین نقدهای عمدتا منفی ایجاد شد. اقتباس فشرده لینچ، که بیش از 400 صفحه از رمان سال 1967 فرانک هربرت را در 137 دقیقه در برداشت، از نظر بصری چشمگیر بود، اما فضاسازی در آن دوران اصلا قابل قیاس و متناسب نبود.
بررسی فلسفی فیلم Dune
شرق شناس در افق محو میشود
- همه جا شن؟
- تضاد
- ساختار روایی
- آیا پل می‌تواند آینده را ببیند؟
- شرق شناسی در افق محو میشود
- مشخصات فیلم
همان سال که لینچ فیلم تل ماسه را ساخت، نظریه ای گسترده شد: شاید کار فضاهای نمادین علمی تخیلی هربرت غیرممکن بود که با فرم فیلم سازگار شود. تقریباً 40 سال بعد، تلاش دنیس ویلنوو در Dune دقیقاً واکنش های مشابهی را به همراه داشت. زمان، یک دایره مسطح است و Dune مانند همین مفهوم از زمان، به طرز شگفت انگیزی عمل کرده است و به نوعی غیر دراماتیک تصور میشود. با نوشتار تحلیل فلسفی فیلم Dune همراه فیگار بمانید.
همه جا شن؟
شن؟ همه جا! فیلم دون تا حدی در اردن و ابوظبی فیلمبرداری شد. زاویه دید گریگ فریزر فیلمبردار بسیار گسترده اتفاق می‌افتد! طراحی صدا، چالش برانگیز! اما دیالوگ، در طراحی صدای چالش برانگیز تا حدی گم شده است! فضای فیلم با شرق شناسی متن هربرت، متناسب نیست، تقریباً همه ترکیبات هربرت از فرهنگ پیچیده و متنوع خاورمیانه و شمال آفریقا (MENA) و دین مسلمانان، یا محو شده یا حذف میشود!
به سختی می‌توان پرسید: این دون برای چه کسانی است؟ مطمئناً یکی از شیک ترین فیلم های علمی تخیلی قرن بیست و یکم است که طرفداران اصلی خود را حفظ می‌کند. این فیلم یک بیننده خاص را با خود همراه می‌کند و لاغیر.
تصاویر فضایی با بودجه زیاد همچنان چشم های کنجکاو را به خود جلب می‌کنند. (به گستردگی بی پایان جنگ ستارگان نگاه کنید.) اگر بخواهیم صادقانه بگوییم، فیلم Dune ویلنوو به طرز حیرت انگیزی زرق و برق دار است و به وضوح پول خرج کرده‌اند. با نقد فلسفی فیلم DUNE همراه ما بمانید.
بیشتر بخوانید:
تضاد
کارگردان با ورود به تضاد بین طرح وحشیانه و دنیای طبیعی متمایل میشود، با زوایای تسلیم ناپذیر و متریال خشونت بار، بر روی پوست زمخت درخت خرما که احتمالاً رشد نکرده و قرمزی خاص دست های آغشته به خون با چسبندگی بالا، ساختار بصری فیلم تل ماسه را شکل می‌دهد.
فریزر، پس از کار بر روی Rogue One و The Mandalorian با این سبک بیگانه نیست، از هر اینچ از هر فریم استفاده می‌کند. کشتی های غول پیکر و نامتعارف که در فضا غوطه ور می‌شوند، مانند گروهی از جادوگران بن گسریت، که سر تا پا سیاه پوشیده اند و از میان مه شبانه بیرون می‌آیند، بسیار متقاعد کننده هستند.
اگر بتوانید در پیله تولید، لباس و زیبایی هنری فیلم دون گم شوید و در زاویه پهناور کارگردان و فیلمبردار غرق شوید – قطعا با نرفتن به سینما زیست جدیدی را بادیدن این فیلم در خانه، از دست داده‌اید. این فیلم، با نام Dune: Part One، می‌تواند تداعی کننده لحظه ماقبل بعد از اکنون، باشد. اما مشکل، خلأ فراگیر احساسی فیلم است.
ویلنوو و نویسندگان همکارش، جان اسپایتس (از مسافران و پرومتئوس) و اریک روث، در سفرهای شخصیتی عجله می‌کنند و پل اترییدس، قهرمان فیلم را (تیموتی شالامی – بهترین فیلم های تیموتی شالامی ) در ساختار روایی فیلم نادیده می‌گیرد.
آنها از توضیح بیشتر اسطوره های قطعی این جهان صرف نظر می‌کنند و در عوض کل جوامع را به نسخه های سطحی از دیگر چهره های شناخته شده فرهنگ پاپ تبدیل می‌کنند. (Fremen کم و بیش تبدیل به Tusken Raiders میشود؛ Bene Gesserit جادوگران مکبث هستند.) و نتیجه این همه ساده سازی این است که نخ پیوندی که همه این عناصر متفاوت را به یک کل منسجم وصل می‌کند، در هیچ جا یافت نمی‌شود. فیلم یک تابلو فرش پر زرق و برق است که با تماشای آن از هم وامی‌رود. با نوشتار تحلیل فلسفی DUNE همراه فیگار بمانید.
ساختار روایی
ساختار روایی قسمت اول دون در سال 10191 شکل می‌گیرد، زمانی که کهکشان تحت سلطه امپراتوری است. (کلمه فارسی “پادشاه” که در سراسر رمان هربرت برای توصیف امپراتور استفاده شده است، فقط یک بار در فیلم استفاده شده و به طرز وحشتناکی اشتباه تلفظ شده است؛ این امر در مورد نحوه تلفظ “مهدی” به عربی نیز صادق است.)
تعدادی از خانواده های باستانی و مستقر بر سیارات به عنوان یک پادشاهی حکومت می‌کنند و بین خود می‌جنگند. وارث خانه Atreides پل (Chalamet) است، جوانی که پدرش دوک لتو (اسکار ایزاک) است و مادرش صیغه Bene Gesserit جسیکا (ربکا فرگوسن) است. لتو در حال آموزش پل به عنوان یک رهبر قوی و استراتژیست نظامی است، در حالی که جسیکا در کنار چیزهای دیگر، پل را در زمینه کنترل ماورائی و متقاعدسازی Bene Gesserit آموزش می‌دهد. در همین حال، پل در مورد زن جوانی با چشم آبی خواب می‌بیند… (زندایا)، که او را در سیاره ای بیابانی همراهی می‌کند.
بیشتر بخوانید:
- بهترین فیلم های شبیه Dune
- هرآنچه که از فیلم تل ماسه 2021 باید بدانید
- واژه نامه فیلم Dune و راهنمای اصطلاحات ؛ درک بهتر فیلم تل ماسه
آیا پل می‌تواند آینده را ببیند؟
شاید چون House Atreides می‌فهمد که به دستور امپراتور، آنها مأموریت یافته اند تا سیاره Arrakis را تصاحب کنند. برای چندین دهه، دشمنان House Atreides ، House Harkonnen ، مسئول Arrakis بوده اند و این سیاره را به علت داشتن ادویه ملانژ، به عنوان یک منبع طبیعی حیات و انگیزه‌ای برای سفرهای فضایی قدرت می‌دهد، تحت سلطه خود گرفتته‌اند. امپراتور با انتصاب آراکیس به خانه آتریدس، آگاهانه تنش ها را افزایش می‌دهد – و شاید حتی در تلاش برای شروع جنگ است.
آیا آنها می‌توانند با فرمن، ساکنان اصلی کره زمین، که توسط مردان مغرور و اصیل مانند استیلگار (خاویر باردم) هدایت می‌شوند، دوست شوند؟ یا آیا House Harkonnen به رهبری بارون (استلان اسکارسگارد) و خواهرزاده خونخوارش Glossu Rabban (دیو باوتیستا) اجازه خواهد داد که Arrakis را از چنگش دربیاورند؟ و زن جوان از رویاهای پل چه نقشی باید داشته باشد؟
فیلمنامه مسائل ساختاری خاصی را در لابلای داستان وسیعش را ارائه می‌دهد که تیم تولید مجبور است از طریق فضاهای بصری و بازی‌های اصولی همه چیز را به واقعیت تبدیل کنند. ایزاک یک لتو اصولی و محترم می‌سازد. فرگوسن جسیکایی متضاد و محافظ را به تصویر می‌کشد. موموآ برجسته ترین شخصیت را در فیلم به عنوان برادر وفادار و همدل با نام دانکن شکل می‌دهد. اما بیشترین ناسازگاری ها در شخصیت Chalamet و Fremen یافت میشود، که با توجه به مرکزیت آنها در این فیلم و Dune بالقوه: قسمت دوم، توجه افراد را به خود جلب می‌کنند.
شالامت سعی می‌کند نقاط قوت شکننده پل را به تصویر بکشد و به نظر می‌رسد که او در لباس های سیاه خود نقش سیاهی را هم ارائه می‌دهد. دوگانگی خام و کنترل او باعث میشود صحنه “ترس، قاتل ذهن است”، یکی از بهترین فضاسازی‌های فیلم، با اضطراب پیشراننده و غرور سلطنتی باشد. پل سوالات واضحی در مورد دخالت‌های خارجی در آراکیس می‌پرسد و شالامت این پرسش ها را با اخوت و ترحم تازه کارانه – مبتدیانه – علمی‌طور و پژوهشی مطرح می‌کند. اما مساله بزرگتر این است که پل از لحاظ نظری در سفری درونی است که فیلم آن را به طور کامل توضیح نمی‌دهد و نگرانی دیوانه وار او در مورد سرنوشت او در آراکیس در یک ساختار عجیب و غریب متراکم شده است.
شرق شناسی در افق محو میشود
از طرف دیگر، Fremen در فضایی ناراحت کننده وجود دارد، زیرا ویلنوو بسیاری از ویژگی‌های مشخص MENA و مسلمانان را از رمان هربرت حذف کرده است. شاید چگونگی نفوذ اسلام هراسی در هالیوود، این نگرانی را توجیه کند. مطمئناً، Dune: قسمت اول از نظر نژادی و قومی فراگیر است.
به طور کلی، شخصیت های Fremen در Dune: Part One فاقد عمق هستند که باید به عنوان یک عنصر اصلی در قسمت 2 فیلم DUNE پرداخت شود. و بنابراین فیلم، با محو شدن، همچنان به شرق شناسی ختم میشود که به نظر می‌رسد ویلنوو سعی داشته از آن اجتناب کند.
انگیزه های Stilgar ، Zendaya’s Chani و Golda Rosheuvel’s Shadout Mapes همه مبهم هستند و روابط آنها با پل از نظر روایی روشن نیست زیرا بسیاری از سیستم اعتقادی و هویت آنها مبهم است. آنها نجیب هستند، دیگران را عجیب و غریب کرده اند، و ناخواسته می‌گویند که موسیقی هانس زیمر بر سنت های موسیقی محلی MENA (بسیاری از زنان در حال قضاوت!) سوار میشود، اما هیچ بازیگری از میراث MENA در Fremen نمی‌گوید. این فرهنگی است که برای فضا و زیبایی استفاده میشود، اما بدون کنجکاوی عمیق به آن پرداخت میشود.
ویلنوو دوران حرفه ای خود را با ادغام پرسش های فکری و فلسفی با تصاویر خارق العاده از دنیای دیگر گذرانده است، اما این دوگانگی در دیدگاه او برای Dune به طور ناامید کننده ای نامتعادل است. تصاویر بصری مسحور کننده است، اما ساختمان جهان روایت او سطحی به نظر می‌رسد. اینکه آیا Dune: Part Two ساخته خواهد شد یا خیر، یک علامت سوال است.
مشخصات فیلم
- کارگردان: دنی ویلنوو
- تهیه‌کننده: توماس تال، ریچارد پی. روبینشتاین، ماری پارنت و دنی ویلنوو
- نویسنده: اریک راث، جان اسپیتز و دنی ویلنوو بر پایه تل ماسه اثر فرانک هربرت
- بازیگران: تیموتی شالامی، ربکا فرگوسن، جاش برولین، اسکار آیزاک، جیسون موموآ، خاویر باردم، دیوید باتیستا، زندیا، شارلوت رمپلینگ و دیوید دستمالچیان
- موسیقی: هانس زیمر
- فیلمبردار: گرگ فریزر
- تدوین‌گر: جو واکر ؛ بررسی فلسفی فیلم Dune
- شرکت تولید: لجندری پیکچرز
- توزیع‌کننده: برادران وارنر
- کشور: ایالات متحده آمریکا، مجارستان، کانادا و انگلستان
- زبان: انگلیسی ؛ بررسی فلسفی فیلم Dune
- هزینه فیلم: ۱۶۵ میلیون دلار
بیشتر بخوانید:
- بهترین فیلم‌ها و سریال‌های 2022
- بهترین فیلم‌ها و سریال‌های 2021
- بهترین فیلم های نتفلیکس 2022
- بهترین سریال های نتفلیکس 2022
- بهترین فیلم های دی سی 2022 (DC)
- بهترین فیلم های 2022
- بهترین فیلم های ترسناک 2022
- بهترین فیلم های علمی تخیلی 2022
- بهترین انیمیشن های 2022
- بهترین فیلم های مارول 2022
- بهترین فیلم های هندی 2022
از همراهی شما تا انتهای نوشتار تحلیل فلسفی فیلم تل ماسه سپاس‌گزار هستیم. حتما ما را با نظرات خود در رابطه با این نوشتار آگاه کنید. شما می‌توانید به عنوان نویسنده مهمان در سایت فیگار عضو شوید و علاوه بر اشتراک نظرات خود در رابطه با مقاله‌ها، نقد‌ها و مطالب خودتان را نیز انتشار دهید. برای مطالعه فراخوان مرتبط با آن بر روی لینک نویسندگی مهمان کلیک نمایید.
نام منجی چندین بار مهدی صدازده میشود. از طرفی اشاره میشود پدر و مادرش ازدواج نکرده اند! همچنین اون را مقصر قتل عام در آخرالزمان نشان می دهد و او را هم پیمان چشم ابی ها(جن) نشان می دهد…. هدف پشت پرده فیلم کاملا اشکار هست…
من نتونستم بازیگر نقش اصلی رو باور کنم. شاید سازندگان فیلم بتونن در قسمت دومش قدری از این نارسایی‌ها رو برطرف کنن اما بعید می‌دونم بازیگر نقش اصلی(شالامت) بتونه بیش از این کاری از پیش ببره. نه به خاطر نداشتن مهارت و تجربه کافی و… بلکه به لحاظ فیزیکی اون. نمی‌تونم تصور کنم اون پسر جوون خوشگل! با اون استخوان‌بندی قلمی و ظریف و اندام لاغر و چهره حساس و شکننده بتونه قهرمان این داستان بشه. حتی کشتن جنگجوی سیاه‌پوست فرمن به دست اون توی دوئل برام باورپذیر نبود. منظورم کل کاراکتر فیزیکیشه. چهره، چشم و لب دخترونه و زوایای ظریف فک و چونه، بدن قلمی و لاغر و… چیزی نیست که با رژیم عضله و گریم درست بشه.